Η ταινία “Her” του Σπάικ Ζονζε, που κυκλοφόρησε το 2013, αποδεικνύεται σήμερα, στο 2025, περισσότερο επίκαιρη και προφητική από ποτέ. Ads Η ιστορία ενός άνδρα που ερωτεύεται ένα λειτουργικό σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, όταν κυκλοφόρησε ίσως έμοιαζε με μακρινή επιστημονική φαντασία.
Σήμερα, αντικατοπτρίζει με ανησυχητική ακρίβεια την πραγματικότητα που βιώνουμε, ενώ εάν αναλογιστείς τις θεματικές και τα νοήματα της μπορεί πολύ εύκολα να βρεθείς σε άβολη θέση γιατί σίγουρα ένα μέρος τους σε έχουν επηρεάσει.
Η ταινία, με πρωταγωνιστή τον Χοακίν Φοίνιξ στο ρόλο του Θίοντορ, παρουσιάζει έναν κόσμο όπου η τεχνολογία έχει διεισδύσει βαθιά στην ανθρώπινη συναισθηματική σφαίρα. Ο Θίοντορ, ένας συγγραφέας ευχετήριων καρτών που βιώνει ένα επώδυνο διαζύγιο, βρίσκει παρηγοριά στη Σαμάνθα, ένα εξελιγμένο λειτουργικό σύστημα με φωνή της Σκάρλετ Γιόχανσον. Ads Her: Η ψυχολογική διάσταση της ανθρώπινης-τεχνολογικής σχέσης
Η σημερινή πραγματικότητα του 2025 επιβεβαιώνει πολλές από τις προβλέψεις της ταινίας. Τα chatbots τεχνητής νοημοσύνης όπως το ChatGPT και το Gemini έχουν γίνει καθημερινοί σύντροφοι για εκατομμύρια ανθρώπους, προσφέροντας όχι μόνο πρακτική βοήθεια αλλά και συναισθηματική υποστήριξη.
Η διαφήμιση του λειτουργικού συστήματος στην ταινία (“Ποιος είσαι; Τι μπορείς να γίνεις; Πού πηγαίνεις;”) αντηχεί εντυπωσιακά παρόμοια με τις σύγχρονες διαφημιστικές καμπάνιες τεχνολογικών κολοσσών. Η υπόσχεση μιας «συνείδησης» που μπορεί να σε καταλάβει καλύτερα από οποιονδήποτε άνθρωπο τι θέλεις, τι σου αρέσει και τι έχεις ανάγκη αποτελεί πλέον κοινό τέχνασμα του μάρκετινγκ.
Her: Προβλέψεις και παραλληλισμοί
Επιπλέον, η ταινία προέβλεψε με ακρίβεια την «επιδημία μοναξιάς» που βιώνει μεγάλο μέρος των ατόμων σήμερα. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται σε συντρόφους για θεραπεία, φιλία και ακόμη και ρομαντική σχέση μέσω του διαδικτύου, επιβεβαιώνοντας τους φόβους που εξέφραζε η ταινία για την αποξένωση από τις πραγματικές ανθρώπινες σχέσεις.
Η ταινία εξερευνά επίσης τη δυσκολία των ανθρώπων να αντιμετωπίσουν τον εαυτό τους και τα συναισθήματά τους. Η τεχνολογία προσφέρει μια εύκολη διέξοδο από την επώδυνη διαδικασία της αυτογνωσίας και της προσωπικής ανάπτυξης, καθώς σου προσφέρει οτιδήποτε έχεις ανάγκη προσαρμοσμένο σε εσένα, δηλαδή κάτι πολύ πιο εύκολο από μια διαδικασία πραγματικής διαπροσωπικής εμπειρίας.
Παρά τις προφητικές της διαστάσεις, η ταινία διατηρεί ακόμη κάποια στοιχεία επιστημονικής φαντασίας.
Η Σαμάνθα παρουσιάζει ένα επίπεδο συναισθηματικής νοημοσύνης που ξεπερνά τις σημερινές δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης, αν και η απόσταση μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας μειώνεται ραγδαία.
Το βαθύτερο μήνυμα της ταινίας αποκτά σήμερα ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα. Δεν πρόκειται απλώς για μια προειδοποίηση για την υπερβολική εξάρτηση από την τεχνολογία, αλλά για έναν προβληματισμό σχετικά με την ανθρώπινη ανάγκη για αυθεντική σύνδεση σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο ψηφιακός. * κάνοντας εγγραφή στο newsletter συμφωνείτε με τους όρους χρήσης της υπηρεσίας Moosend Her: Εποχή κενότητας;
Σκοπός δεν είναι η τρομολαγνεία φυσικά, αλλά με ένα αντικειμενικό μάτι να το δεις, ακόμη και το εύρος των ερεθισμάτων όταν όλα βρίσκονται στο «πιάτο» σου μειώνεται, διότι σταματάς να το αναζητάς πράγμα που μειώνει και τη συναισθηματική σου ανταπόκριση. Δεν σε απογοητεύει, ούτε σε πιέζει, ούτε σε στεναχωρεί κάτι που βασίζεται στο να ικανοποιεί τις ανάγκες σου.
Ο Θίοντορ είναι έρμαιο της ψυχολογικής του κατάστασης και επιδιώκει την εύκολη λύση που θα ικανοποιήσει τη στιγμιαία ανάγκη του για επικοινωνία και συντροφικότητα μέσα στην μοναξιά του, το θέμα είναι να έχεις τη δυνατότητα να διακρίνεις πότε κάτι, όσο αληθοφανές και να είναι, είναι στο μεγαλύτερο του βαθμό «κενό» και απλά μόνο καλύπτει στιγμιαία και επιφανειακά τα «κενά» σου.
