Για μία ακόμα φορά η ενέργεια και τα καύσιμα βάζουν φωτιά στις τσέπες των καταναλωτών.
Εκτός από τα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, και τα καύσιμα έχουν πάρει την ανηφόρα, με τη μέση τιμή του πετρελαίου θέρμανσης να βρίσκεται στο 1,233 ευρώ το λίτρο και την αμόλυβδη στα 1,816 ευρώ το λίτρο.
Οι γεωπολιτικές εξελίξεις σε συνδυασμό με τις έντονες καιρικές συνθήκες δυναμιτίζουν τις τιμές. Χθες, Τετάρτη, η τιμή χονδρικής της μεγαβατώρας ήταν στα 205 ευρώ στο Χρηματιστήριο Ενέργειας με ημερήσια άνοδο 46%, με τη ζήτηση να διατηρείται επίσης σε αυξημένα επίπεδα, ενώ η τιμή του αργού κινείται πάνω από τα 80 δολάρια το βαρέλι, από τα 75 ευρώ που ήταν στα μέσα Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδίας Βενζινοπωλών Ελλάδος οι τιμές κινούνται αυξητικά το τελευταίο διάστημα, με τις ενδείξεις και για περαιτέρω αύξηση. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν, η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου στρέφει τους καταναλωτές και στα άλλα καύσιμα, με τη ζήτηση να ενισχύει τις τιμές.
Χθες η μέση τιμή της απλής αμόλυβδης βενζίνης ήταν 1,822 ευρώ, όταν την 1η Ιανουαρίου ήταν 1,790.
Η τιμή στο diesel κίνησης ήταν 1,602 ευρώ το λίτρο από 1,574 ευρώ το λίτρο στην αρχή του χρόνου, ενώ η μέση τιμή του πετρελαίου θέρμανσης από 1,203 ευρώ το λίτρο στις αρχές του χρόνου έχει ήδη αυξηθεί στα 1,241 το λίτρο σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία από το Παρατηρητήριο Τιμών Υγρών Καυσίμων του υπουργείου Ανάπτυξης.
Η Ελλάδα βρίσκεται ανάμεσα στις ακριβότερες χώρες του κόσμου στις τιμές της αμόλυβδης σύμφωνα με στοιχεία της «GlobaPetrolPrices.com», και με την 11η ακριβότερη αμόλυβδη βενζίνη, μπροστά από άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Γερμανία κ.λπ.
H γεωπολιτική αστάθεια που έχει ως αποτέλεσμα και την εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου πλήττει ξανά την ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας απειλώντας ξανά και την Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, μέσα σε έναν χρόνο – Δεκέμβριος 2023 – Δεκέμβριος 2024 – η λιανική τιμή του φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 8,7% ενώ του ηλεκτρικού ρεύματος κατά 7,6%.
Η πρόσφατη κίνηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να στείλει δεύτερη επιστολή προς την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν καλώντας την Ευρωπαϊκή Ενωση να εξετάσει νέους τρόπους μείωσης των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, ως μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, δείχνει την ανησυχία και στη χώρα μας.
Αν και η Ελλάδα εδώ και καιρό έχει ενεργοποιηθεί επιδιώκοντας την ενίσχυση της θέσης της ως πύλης εισαγωγών ενέργειας με επενδύσεις σε τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου, αγωγούς και γραμμές ηλεκτρικής ενέργειας, φαίνεται ότι αυτό δεν είναι επαρκές.
Ο Πρωθυπουργός με την επιστολή του προέτρεψε την Ευρωπαϊκή Ενωση να ενσωματώσει καλύτερα τα εθνικά δίκτυα, καθώς, όπως υπογραμμίζει, οι αλλαγές στο γεωπολιτικό τοπίο καθιστούν αυτό το έργο ακόμα πιο επείγον».
Γεωπολιτικές εξελίξεις και έντονες καιρικές συνθήκες δυναμιτίζουν τις τιμές
Οι συνεχιζόμενες γεωπολιτικές εντάσεις και ειδικά ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αυξημένη ζήτηση για ενέργεια λόγω χειμώνα συνεχίζουν να προκαλούν ανοδικές πιέσεις στις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου.
Στην Ευρώπη, οι τιμές του αργού Brent έχουν καταγράψει άνοδο της τάξεως του 15% από τις αρχές του περασμένου Σεπτεμβρίου και διαμορφώνονται πλέον στα επίπεδα των 80 δολαρίων το βαρέλι, που είναι υψηλά τεσσάρων μηνών.
Ανοδικά κινούνται επίσης και οι τιμές του αμερικανικού αργού WTI. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg, το άμεσο spread του αμερικανικού αργού πετρελαίου WTI – η διαφορά στην τιμή μεταξύ των βαρελιών για παράδοση τον πρώτο και τον αμέσως επόμενο από αυτόν μήνα – διαπραγματευόταν στο υψηλότερο επίπεδο από τον Αύγουστο. Αυτό αποτελεί ένδειξη βραχυπρόθεσμης ανοδικής πορείας.
Χώρες που εισάγουν τεράστιες ποσότητες πετρελαίου, όπως η Ινδία και η Κίνα, αναγκάζονται τώρα να αναζητήσουν πιθανές εναλλακτικές προμήθειες προκαλώντας κινητικότητα στην αγορά και συμβάλλοντας στις αυξήσεις των τιμών. Η Ινδία αναδείχθηκε πολύ μεγάλος αγοραστής ρωσικού αργού μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία το 2022 και η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο.
Οι τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ενωση (TTF) έχουν καταγράψει κέρδη της τάξεως του 23% το ίδιο διάστημα, αφού κινήθηκαν πάνω από τα 47 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Οι τιμές του πετρελαίου άρχισαν να ανεβαίνουν έπειτα από τον νέο γύρο κυρώσεων των ΗΠΑ εναντίον της Ρωσίας. Οι ΗΠΑ επέβαλαν τις προηγούμενες εβδομάδες ακόμη πιο επιθετικές κυρώσεις στη ρωσική πετρελαϊκή βιομηχανία, στοχεύοντας αυτή τη φορά μεγάλους εξαγωγείς, ασφαλιστικές εταιρείες και περισσότερα από 150 δεξαμενόπλοια.
Την ίδια στιγμή και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να επιβάλει περαιτέρω περιορισμούς στις εισαγωγές για ρωσικό φυσικό αέριο, περιλαμβανομένου και υγροποιημένου φυσικού αερίου. Ολες αυτές οι κυρώσεις για τη Ρωσία πέφτουν στο τραπέζι καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ ετοιμάζεται να αναλάβει την προεδρία των ΗΠΑ στις 20 Ιανουαρίου.
Αρνητικά έχει επηρεάσει τους αγοραστές και η ενίσχυση του δολαρίου έναντι άλλων νομισμάτων, καθώς ο μαύρος χρυσός αποτιμάται στο αμερικανικό νόμισμα.
Ο δείκτης της ισοτιμίας του δολαρίου ΗΠΑ παρέμεινε σταθερά κοντά σε υψηλό επίπεδο δύο ετών, δημιουργώντας πιέσεις και στις τιμές του πετρελαίου. Πλέον αναμένεται να αρχίσουν να φαίνονται οι ανατιμήσεις αυτές στις τιμές της αμόλυβδης. Τέτοιες αυξήσεις μαζί με αντίστοιχες στο πετρέλαιο κίνησης, στα καύσιμα αεριωθουμένων και στο πετρέλαιο θέρμανσης μπορεί να συμβάλουν σε ανοδικές πληθωριστικές πιέσεις βραχυπρόθεσμα.
Αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει για την εφαρμογή του διζωνικού συστήματος μειωμένης τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας, αρχής γενομένης από 1ης Φεβρουαρίου 2025.
Το νέο διζωνικό σύστημα σε πρώτη φάση αφορά τους καταναλωτές που διαθέτουν ήδη κατάλληλο μετρητή και ενεργό διζωνικό (νυκτερινό) τιμολόγιο (μετρητή με δυνατότητα καταγραφής σε δύο ζώνες ή νέο έξυπνο μετρητή) και όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Ενέργειας σκοπός της πρωτοβουλίας είναι η πρόσβαση των καταναλωτών σε ηλεκτρικό ρεύμα τις ώρες που αυτό είναι πιο φθηνό.
Σύμφωνα με την απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρου Σκυλακάκη το διζωνικό τιμολόγιο θα διαθέτει τη μεσημβρινή ζώνη και τη νυκτερινή ζώνη και το ωράριο αυτών των ζωνών θα είναι διαφορετικό τον χειμώνα από το καλοκαίρι.
Ειδικότερα τα ωράρια ανά ζώνη και εποχή, τα οποία θα ισχύουν από Δευτέρα έως και Κυριακή, θα διαμορφώνονται ως εξής: το χειμερινό ωράριο θα έχει διάρκεια από τον Νοέμβριο έως τον Μάρτιο με μεσημβρινή ζώνη 12 μ.μ. – 3 μ.μ. και νυχτερινή ζώνη 2 π.μ. – 5 π.μ. Το θερινό ωράριο, θα έχει διάρκεια από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο με μεσημβρινή ζώνη: 11 π.μ. – 3 μ.μ. και νυχτερινή ζώνη μεταξύ 2 π.μ. – 4 π.μ.
Ο ΔΕΔΔΗΕ, ως υπεύθυνος για την εφαρμογή του ωραρίου μειωμένης τιμολόγησης, έχει αναλάβει ήδη να ολοκληρώσει όλες τις απαραίτητες ενέργειες, προκειμένου να ισχύει το νέο ωράριο μειωμένης τιμολόγησης από τις αρχές Φεβρουαρίου. Η μετάβαση στο νέο ωράριο θα γίνει αυτομάτως, χωρίς να απαιτείται καμία ενέργεια από την πλευρά των καταναλωτών.