Απροσδόκητη ανακάλυψη από τους αρχαιολόγους σε μέρος που δεν περίμεναν – Ο κρυμμένος θησαυρός με τα σπάνια νομίσματα
Μία μοναδική συλλογή 321 αργυρών νομισμάτων του 11ου αιώνα, ήρθε στο φως στη διάρκεια αρχαιολογικών εργασιών στον υπό κατασκευή πυρηνικό σταθμό Sizewell C της Αγγλίας. Τα νομίσματα, περιβεβλημένα από μόλυβδο και άλλοτε τυλιγμένα σε ένα ύφασμα που, είχε πλέον αποσυντεθεί, είναι μία «άψογη αρχαιολογική χρονοκάψουλα», σύμφωνα με τον Andrew Pegg, από την Αρχαιολογία της Οξφόρδης (OCA), η οποία πλέον πραγματοποιεί ανασκαφές στο σημείο.
Τα νομίσματα, τα οποία κόπηκαν από το 1046 έως το 1044, καλύπτουν την περίοδο της βασιλείας του Χάρολντ του πρώτου, του Αρθακανούτου, και του Εδουάρδου του Ομολογητή. Τα περισσότερα, κόπηκαν στο Λονδίνο, όμως άλλα κόπηκαν σε περιφερειακά νομισματοκοπεία, όπως για παράδειγμα στο Thetford, στο Νόργουιτς, και το Ίπσουιτς, ή ακόμη και σε μικρότερα μέρη, όπως το Langport και το Axbridge, στη νοτιοδυτική Αγγλία.
Ο θησαυρός βρέθηκε σε εγκαταστάσεις σταθμού πυρηνικής ενέργειας. Φωτογραφία: Αρχαιολογία της Οξφόρδης
Οι ειδικοί, πιστεύουν ότι η συλλογή θάφτηκε στη διάρκεια μιας περιόδου πολιτικής αναταραχής, μετά τη στέψη του Εδουάρδου του Ομολογητή το 1042, σηματοδοτώντας την αποκατάσταση του Οίκου του Έσεξ ύστερα από 25 χρόνια υπό τη διοίκηση του Βασιλιά των Βίκινγκ Κνούτου και των γιων του.
Ο αρχαιολόγος Andrew Pegg περιγράφει τη στιγμή της ανακάλυψη του θησαυρού, τον οποίο παρομοιάζουν με «ζύμη», λόγω του μεγέθους και του σχήματός του: «Όταν το ανασύραμε από τη γη, έτρεμα με το που αντίκρυσα το πρώτο νόμισμα. Οι γνώσεις που αντλούμε από το εύρημα, είναι εντυπωσιακές, είμαι πολύ περήφανος που συντελέσαμε, σ’ αυτόν τον μικρό βαθμό, στην ιστορία του Σάφολκ».
Η συλλογή περιέχει κυρίως ασημένια σεντ, προσφέροντας πληροφορίες για τις οικονομικές συνθήκες και τις κοινωνικές δομές της Αγγλίας του 11ου αιώνα. Ισοδυναμούσε με 16 αγελάδες την εποχή εκείνη και πιθανόν να ανήκε σε κάποιον εύπορο – πιθανόν κάποιον πετυχημένο αγρότη ή έμπορο. Το σημείο της ταφής, στη συμβολή των δύο μεσαιωνικών συνοριογραμμών, μαρτυρά ότι είχε επιλεγεί για να διασφαλίσει τη δυνατότητα ανάκτησης, αν και ο ιδιοκτήτης δεν επέστρεψε ποτέ να την πάρει.
Ο Alexander Bliss, εμπειρογνώμονας νομισματολόγος από την αρχαιολογία της Οξφόρδης, περιγράφει την ευρύτερη ιστορική σημασία της συλλογής:
«Η νέα συλλογή νομισμάτων προσφέρει πλούσιες πληροφορίες για το ιστορικό υπόβαθρο της περιόδου, εμπλουτίζοντας τα στοιχεία που λένε ότι, η άνοδος του Εδουάρδου του Ομολογητή στον θρόνο της Αγγλίας σημαδεύτηκε από έναν βαθμό αβεβαιότητας και ανησυχίας στην ευρύτερη κοινωνία».
Η ανακάλυψη αποτελεί τμήμα της ευρύτερης προσπάθειας της μελέτης του χώρου, πριν από την κατασκευή του Sizewell C, έναν σταθμό με δύο αντιδραστήρες πυρηνικής ενέργειας που θα παράγει 3.2 γιγαβάτ ενέργειας.
Συντηρητής ανοίγει τον στερεοποιημένο μόλυβδο στον οποίο ήταν εγκυστωμένα τα νομίσματα. Φωτογραφία: Αρχαιολογία της Οξφόρδης
Προηγούμενες ανασκαφές έχουν φέρει στο φως μία ποικιλία τεχνουργημάτων, μεταξύ των οποίων εξοπλισμό του Β’ ΠΠ και έναν άξονα της Εποχής του Σιδήρου.
Ο Damian Leydon, διευθυντής εργοταξίου στον σταθμό παραγωγής πυρηνικής ενέργειας Sizewell C, χαρακτηρίζει το εύρημα «εξαιρετικό», τονίζοντας τη συμβολή του στην κατανόηση της πλούσιας ιστορίας του Σάφολκ.
«Το έργο προσφέρει μια σπάνια και συναρπαστική ματιά στο παρελθόν του Σάφολκ, εμβαθύνοντας σ’ αυτό το τμήμα της Βρετανίας. Σε συνεργασία με την Αρχαιολογία της Οξφόρδης, σκοπεύουμε να δώσουμε πρόσβαση των ανακαλύψεων αυτών στο κοινό», εξηγεί ο Leydon.