Από τα πυρά ρωσικού αντιαεροπορικού όπλου, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, καταρρίφθηκε το αεροσκάφος των αερογραμμών του Αζερμπαϊτζάν, το οποίο συνετρίβη έξω από το αεροδρόμιο του Ακτάου προκαλώντας τον θάνατο 38 ανθρώπων. Το επιβατικό αεροσκάφος Embraer 190 είχε απογειωθεί από το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας του Αζερμπαϊτζάν, Μπακού, εκτελώντας πτήση προς το Γκρόζνι της Τσετσενίας στον βόρειο Καύκασο την Τετάρτη, όταν άλλαξε ξαφνικά πορεία. Το αεροσκάφος συνετρίβη λίγη ώρα αργότερα, τρία χιλιόμετρα από το αεροδρόμιο του Ακτάου στο Καζακστάν, αφού διέσχισε την Κασπία. Είκοσι εννέα επιβαίνοντες διασώθηκαν.
Ο εναέριος χώρος του Γκρόζνι καλύπτεται από τη ρωσική αεράμυνα, με την πόλη να έχει δεχθεί επιθέσεις από ουκρανικά drones τους τελευταίους μήνες. Εικόνες από τηλέφωνα επιβατών δείχνουν το αεροσκάφος να πραγματοποιεί απότομη βουτιά προτού προσκρούσει στο έδαφος. Το ουραίο τμήμα της ατράκτου παρέμεινε σχετικά άθικτο, ενώ εκεί εντοπίσθηκαν οι επιζώντες.
Προκαταρκτική έρευνα των Αρχών του Αζερμπαϊτζάν φέρεται να κατέληξε στο ότι ρωσικός πύραυλος εδάφους – αέρος εκτοξεύθηκε στην περιοχή πτήσης του αεροπλάνου, τη στιγμή που το Γκρόζνι δεχόταν επίθεση από drones. Θραύσματα από την κεφαλή πυραύλου που εξερράγη εκεί χτύπησαν τον κινητήρα του Embraer. Παρά τις εκκλήσεις του πιλότου για αναγκαστική προσγείωση, κανένα από τα ρωσικά αεροδρόμια δεν αποδέχθηκε το αίτημά του, με τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας να του ζητούν να κατευθυνθεί στο Ακτάου του Καζακστάν, στην ανατολική όχθη της Κασπίας.
Σε χθεσινές δηλώσεις του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ υπογράμμισε ότι κάθε εικασία για τα αίτια της συντριβής είναι παρακινδυνευμένη πριν από την ολοκλήρωση της έρευνας των Αρχών. Η ρωσική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας Rosaviatsia ανέφερε χθες ότι τα πρώτα στοιχεία των ερευνών της δείχνουν πως οι χειριστές του Embraer άλλαξαν πορεία ύστερα από χτύπημα πουλιού στον κινητήρα, αχρηστεύοντάς τον. Η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν κήρυξε χθες εθνικό πένθος, με τις σημαίες να παραμένουν μεσίστιες σε όλη τη χώρα. Η κίνηση στους δρόμους διακόπηκε στις δώδεκα για ένα λεπτό, ενώ σήμαιναν σειρήνες από πλοία και τρένα. Σε μήνυμα στο δίκτυο Telegram ο Ρώσος αμυντικός αναλυτής Ιλια Τουμάνοφ δημοσίευσε απόσπασμα βίντεο που δείχνει την ουρά του αεροσκάφους και εμφανείς τρύπες θραυσμάτων σε αυτήν. Ο Τουμάνοφ εκτιμά ότι τέτοιες ζημιές δεν μπορούν να προκληθούν από σμήνος πουλιών.
Ο ειδικός της ασφάλειας πτήσεων Σερίκ Μουκμπάγεφ είπε χθες μιλώντας στο δίκτυο Orda ότι η θεωρία του σμήνους πουλιών δεν ευσταθεί, καθώς το αεροσκάφος πετούσε την ώρα εκείνη σε πολύ μεγάλο ύψος. Η πιθανότερη εξήγηση αφορά εξωτερικό πλήγμα από βλήμα ή θραύσμα. Η εφαρμογή παρακολούθησης πτήσεων Flightradar εμφάνισε το Embraer να αναστρέφει ξαφνικά πορεία την ώρα που πλησίαζε στο αεροδρόμιο του Ακτάου για να πραγματοποιήσει αναγκαστική προσγείωση, ενώ το υψόμετρο πτήσης αυξομειωνόταν διαρκώς τα τελευταία λεπτά πριν από τη συντριβή στο έδαφος.
Παρεμβολή
Σύμφωνα με την εφαρμογή Flightradar, το αεροσκάφος δεχόταν εκείνη τη στιγμή ισχυρές ηλεκτρονικές παρεμβολές στο σύστημα εντοπισμού γεωγραφικού στίγματος GPS, κάνοντάς το να μεταδίδει εσφαλμένα στοιχεία, γνωστά ως ADS-B. Τα δεδομένα αυτά επιτρέπουν στις εφαρμογές παρακολούθησης πτήσεων να ακολουθούν τα αεροσκάφη σε πραγματικό χρόνο. Η Ρωσία έχει κατηγορηθεί κατά το παρελθόν για χρήση συστημάτων παρεμβολής των εκπομπών σήματος GPS στην περιοχή του Καυκάσου.
Η ρωσική αεράμυνα χρησιμοποιεί τέτοια τεχνολογία παρεμβολών στα συστήματα GPS προκειμένου να εμποδίζει επιθέσεις με drones. Ορισμένα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν χθες ότι η Τσετσενία είχε θέσει σε λειτουργία τέτοιο σύστημα ανήμερα τα Χριστούγεννα προκειμένου να αντιμετωπίσει επίθεση βομβαρδιστικών drones από την Ουκρανία.
Το πρωί των Χριστουγέννων ο Χαμζάτ Καντίροφ, ανώτατο στέλεχος των υπηρεσιών ασφαλείας της Τσετσενίας και ανιψιός του ηγέτη της ρωσικής περιοχής, Ραμζάν Καντίροφ, έγραψε σε μήνυμά του στην πλατφόρμα Instagram: «Ολα τα βομβαρδιστικά drones καταρρίφθηκαν επιτυχώς». Τον τελευταίο μήνα η Τσετσενία έχει γίνει επανειλημμένως στόχος ουκρανικών drones, με ένα από τα πλήγματα να καταστρέφει κοιτώνες αστυνομικών έξω από την πρωτεύουσα, Γκρόζνι.
Επιφυλακτικός εμφανίσθηκε χθες ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγεφ ως προς τα αίτια της συντριβής, επισημαίνοντας ότι είναι πολύ νωρίς ακόμη για συμπεράσματα, για να προσθέσει ότι η αλλαγή πορείας του Embraer ίσως να οφείλεται στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή του Καυκάσου.
Σύμφωνα με το κρατικό ειδησεογραφικό δίκτυο του Αζερμπαϊτζάν, Azertac, αντιπροσωπεία κυβερνητικών αξιωματούχων, δικαστικών και ο πρόεδρος των κρατικών αερογραμμών της χώρας έχουν μεταβεί στο Ακτάου του Καζακστάν για να πραγματοποιήσουν αυτοψία στο σημείο της πτώσης του Embraer.
Μιλώντας χθες στην πρωτεύουσα του Καζακστάν, Αστάνα, ο επικεφαλής της δικαστικής έρευνας Τιμούρ Σουλεϊμένοφ είπε ότι τα μαύρα κουτιά του αεροσκάφους, όπου καταγράφονται τα δεδομένα πτήσης και οι συνομιλίες στον ασύρματο, έχουν εντοπισθεί και μεταφέρθηκαν στο κέντρο επιχειρήσεων. Εκπρόσωπος των υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης του Καζακστάν είπε χθες ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες συνέχιζαν το έργο αναγνώρισης σορών θυμάτων που βρίσκονταν στο σημείο της ατράκτου που ανεφλέγη.
Οι Ρώσοι χτύπησαν κατά λάθος το αεροσκάφος που συνετρίβη στο Καζακστάν, λέει Αμερικανός αξιωματούχος
Οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι ένα ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα μπορεί να κατέρριψε το επιβατικό αεροσκάφος που συνετρίβη στο Καζακστάν, δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος στο CNN, την ίδια ώρα που οι αρχές ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν ένα δεύτερο μαύρο κουτί που ελπίζουν ότι θα ρίξει φως στην αιτία της καταστροφής που σκότωσε δεκάδες ανθρώπους.
Τα ίχνη δείχνουν ότι ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα έπληξε την πτήση J2-8243 της Azerbaijan Airlines πριν συντριβεί κοντά στην πόλη Ακτάου, δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος την Πέμπτη. Αυτή είναι η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ προσφέρουν αξιολόγηση για τη συντριβή της Τετάρτης, η οποία σκότωσε τουλάχιστον 38 από τους 67 επιβαίνοντες στο αεροπλάνο.
Εάν τελικά επιβεβαιωθούν οι πρώιμες ενδείξεις, μπορεί να επρόκειτο για λανθασμένη ταυτοποίηση, είπε ο Αμερικανός αξιωματούχος, στην οποία ανεπαρκώς εκπαιδευμένες ρωσικές μονάδες πυροβόλησαν εξ αμελείας κατά της χρήσης drones από την Ουκρανία.
Αξιωματούχοι από το Αζερμπαϊτζάν, το Καζακστάν και τη Ρωσία προέτρεψαν την κοινή γνώμη να μην κάνει εικασίες για τη συντριβή μέχρι να ολοκληρωθούν οι έρευνες.
Οι αρχές της Βραζιλίας και οι εκπρόσωποι της Embraer, της εταιρείας που κατασκεύασε το αεροσκάφος, αναμένεται να φτάσουν στο Καζακστάν την Παρασκευή, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων του Αζερμπαϊτζάν, καθώς οι αρχές ξεκινούν τη διαδικασία συγκέντρωσης των στοιχείων που οδήγησαν στη συντριβή.
Ποια ήταν η διαδρομή του αεροπλάνου;
Η πτήση της Azerbaijan Airlines ταξίδευε από την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν Μπακού προς Γκρόζνι, την πρωτεύουσα της νότιας ρωσικής δημοκρατίας της Τσετσενίας, προτού ζητήσει αναγκαστική προσγείωση περίπου 3 χιλιόμετρα από το Ακτάου, ανέφερε ο αερομεταφορέας την Τετάρτη.
Τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι το αεροσκάφος άλλαξε διαδρομή λόγω πυκνής ομίχλης στο Γκρόζνι.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο παρακολούθησης πτήσεων Flightradar24, το αεροπλάνο ξεκίνησε την Τετάρτη στις 7:55 π.μ. (τοπική ώρα Αζερμπαϊτζάν) και συνετρίβη περίπου δυόμισι ώρες αργότερα.
Οι αξιωματούχοι δεν εξήγησαν αμέσως γιατί το αεροπλάνο διέσχισε την Κασπία Θάλασσα, όταν το Μπακού και το Γκρόζνι βρίσκονται στα δυτικά της και το Ακτάου στα ανατολικά της.
Ένα δεύτερο μαύρο κουτί βρέθηκε στο σημείο της συντριβής, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Kazinform την Πέμπτη, το οποίο οι αρχές ελπίζουν να παράσχει σημαντικές πληροφορίες που θα βοηθήσουν τους ερευνητές να προσδιορίσουν τι συνέβη.
Ο υπουργός Μεταφορών του Καζακστάν Μαράτ Καραμπάγιεφ δήλωσε την Πέμπτη ότι πύργος ελέγχου του Καζακστάν έλαβε σήμα από τη Ρωσία περίπου 45 λεπτά πριν από τη συντριβή του αεροσκάφους, λέγοντας ότι η πτήση εκτρέπεται.
Η ρωσική πλευρά είπε ότι το αεροσκάφος αντιμετώπιζε βλάβη στα συστήματα ελέγχου του και ότι το πλήρωμα αποφάσισε να πετάξει στο Ακτάου αφού έλαβε αναφορές για κακές καιρικές συνθήκες, είπε ο Καραμπάγιεφ. Η ρωσική πλευρά δήλωσε αργότερα ότι «μια δεξαμενή οξυγόνου εξερράγη στην καμπίνα των επιβατών, με αποτέλεσμα οι επιβάτες να χάσουν τις αισθήσεις τους», σύμφωνα με τον Καραμπάγιεφ.
To πλήρωμα έκανε δύο προσεγγίσεις στο αεροδρόμιο του Ακτάου, αλλά το αεροσκάφος παρέκκλινε από την πορεία του και έχασε την επικοινωνία με τον πύργο ελέγχου όταν συνετρίβη, είπε ο Καραμπάγιεφ.
Το Flightradar24 ανέφερε σε μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι το αεροσκάφος «εκτέθηκε σε παρεμβολές και παραποιήσεις σημάτων GPS κοντά στο Γκρόζνι». Η εμπλοκή του GPS μπορεί να εμποδίσει σημαντικά την ικανότητα πλοήγησης και επικοινωνίας ενός αεροπλάνου, σημείωσε το Flightradar24, δημιουργώντας πιθανούς κινδύνους για την ασφάλεια.
Τα δεδομένα και το βίντεο της συντριβής «υποδεικνύουν επίσης πιθανά προβλήματα ελέγχου με το αεροσκάφος», ανέφερε το Flightradar24.
Πόσοι επέζησαν από τη συντριβή;
Τουλάχιστον 38 από τους 67 ανθρώπους που επέβαιναν στο αεροσκάφος σκοτώθηκαν στη συντριβή, επιβεβαίωσαν οι αρχές του Καζακστάν, μεταξύ των οποίων δύο πιλότοι και μια αεροσυνοδός.
Περίπου 29 επιζώντες, δύο εκ των οποίων είναι παιδιά, ανασύρθηκαν από τα συντρίμμια, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Καζακστάν Κανάτ Μποζουμπάγιεφ.
Από τους επιβαίνοντες, 37 από τους επιβάτες ήταν πολίτες του Αζερμπαϊτζάν και 16 από τη Ρωσία, μαζί με έξι από το Καζακστάν και τρεις από το Κιργιστάν, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία του υπουργείου Μεταφορών του Καζακστάν.
Την Πέμπτη, ο υφυπουργός Υγείας του Καζακστάν Τιμούρ Μουράτοφ δήλωσε ότι εννέα Ρώσοι πολίτες και 14 πολίτες του Αζερμπαϊτζάν επαναπατρίστηκαν στις χώρες τους, σύμφωνα με κρατικά μέσα ενημέρωσης του Καζακστάν.
Έξι ασθενείς εξακολουθούν να νοσηλεύονται στο Ακτάου, μεταξύ των οποίων τρεις πολίτες του Αζερμπαϊτζάν και τρεις πολίτες Κιργιζίας, δήλωσε. Τέσσερις από αυτούς τους έξι νοσηλεύονται στην εντατική, ενώ η κατάσταση ενός ασθενούς παραμένει εξαιρετικά σοβαρή και ασταθής, πρόσθεσε.
Τι προκάλεσε τη συντριβή;
Το βίντεο και τα πλάνα του αεροπλάνου μετά τη συντριβή του δείχνουν διατρήσεις στο σώμα του μοιάζουν με ζημιές από θραύσματα ή συντρίμμια. Η αιτία αυτών των τρυπών δεν έχει επιβεβαιωθεί.
Η Αζερμπαϊτζάν Airlines είπε αρχικά στο πρακτορείο AZERTAC ότι το περιστατικό προκλήθηκε από τη σύγκρουση του αεροσκάφους με ένα σμήνος πουλιών, ανέφερε το πρακτορείο. Η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αερομεταφορών της Ρωσίας ανακοίνωσε επίσης ότι το αεροπλάνο συνετρίβη μετά από σύγκρουση με πουλιά.
Ωστόσο, ο Αντρίι Κοβαλένκο, επικεφαλής του Ουκρανικού Κέντρου Αντιμετώπισης Παραπληροφόρησης, μέρος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Ουκρανίας, αμφισβήτησε αυτές τις αναφορές, υποστηρίζοντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι το αεροπλάνο «καταρρίφθηκε από ρωσικό σύστημα αεράμυνας».
Η συντριβή σημειώθηκε λίγο μετά τις επιθέσεις ουκρανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη νότια Ρωσία. Η δραστηριότητα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών έχει κλείσει αεροδρόμια στην περιοχή στο παρελθόν, και το πλησιέστερο ρωσικό αεροδρόμιο στη διαδρομή πτήσης του αεροπλάνου έκλεισε το πρωί της Τετάρτης.
«Η Ρωσία έπρεπε να είχε κλείσει τον εναέριο χώρο πάνω από το Γκρόζνι, αλλά απέτυχε», είπε ο Κοβαλένκο, εικάζοντας ότι οι αρχές θα προσπαθήσουν να καλύψουν τον πραγματικό λόγο πίσω από τη συντριβή, συμπεριλαμβανομένων των τρυπών στο αεροπλάνο, καθώς θα ήταν «άβολο» να κατηγορηθεί. Ρωσία.
Ο Τζάστιν Κραμπ, εμπειρογνώμονας πληροφοριών, ασφάλειας και άμυνας και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων κινδύνου Sibylline, δήλωσε την Πέμπτη στο BBC Radio 4 ότι το σενάριο ότι το αεροσκάφος βλήθηκε από τη Ρωσία είναι «η καλύτερη θεωρία που ταιριάζει με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία που γνωρίζουμε». Ο Κραμπ πρόσθεσε ότι η ρωσική αεράμυνα ήταν ενεργή στο Γκρόζνι τη στιγμή που το αεροπλάνο υπέστη ζημιά.
«Δεν νομίζω σε καμία περίπτωση ότι αυτό έγινε σκόπιμα», σημείωσε, επισημαίνοντας ότι η Ρωσία «ανησυχεί πολύ» για τα ενεργά ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη μεγαλύτερης εμβέλειας που «πολύ συχνά δεν καταρρίπτονται».
Η Osprey Flight Solutions, μια εταιρεία με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο που αναλύει τους κινδύνους για την ασφάλεια στον τομέα των αερομεταφορών, δήλωσε επίσης σε προειδοποίηση προς τις αεροπορικές εταιρείες ότι η πτήση «πιθανότατα καταρρίφθηκε από ένα ρωσικό στρατιωτικό σύστημα αεράμυνας», σύμφωνα με τη Wall Street Journal.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος που μίλησε στο CNN την Πέμπτη δεν είπε ποιος τύπος συστήματος μπορεί να κατέρριψε το επιβατικό αεροσκάφος. Η Ρωσία διαθέτει έναν αριθμό αντιαεροπορικών συστημάτων, συμπεριλαμβανομένων των προηγμένων πυραυλικών συστημάτων εδάφους-αέρος S-300 και S-400, του μεσαίου βεληνεκούς συστήματος Pantsir και άλλων.
Τι λένε οι αρχές;
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ τόνισε την Πέμπτη ότι «θα ήταν λάθος να κάνουμε εικασίες για τα αίτια της συντριβής πριν από τη διεξαγωγή έρευνας», σύμφωνα με το ρωσικό δίκτυο RIA Novosti.
Ο Μάουλεν Ασιμπάγιεφ, πρόεδρος της Γερουσίας του Καζακστάν, δήλωσε την Πέμπτη ότι «η φύση αυτών των ζημιών και τα αίτια της καταστροφής είναι προς το παρόν άγνωστα».
Έχει συσταθεί επιτροπή για να ερευνήσει τη συντριβή, στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι από το Καζακστάν, το Αζερμπαϊτζάν και τη Ρωσία, είπε ο Ασιμπάγιεφ.
Ο υφυπουργός Μεταφορών του Καζακστάν Ταλγκάτ Λαστάγιεφ από πλευράς του δήλωσε ότι εμπειρογνώμονες επρόκειτο να φτάσουν στη χώρα την Παρασκευή και ότι «αυτή η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη τώρα – θραύσματα, λεπτομέρειες συλλέγονται», σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Kazinform.
Ο Μποζουμπάγιεφ είπε ότι «ακόμη δεν μπορεί να προσδιοριστεί ακόμη ούτε η προκαταρκτική αιτία, καθώς χρειάζονται ειδικοί για αυτό».
«Θα διεξαγάγουν το έργο και μετά θα είναι ξεκάθαρο (το αίτιο της συντριβής)», είπε ο Μποζουμπάγιεφ την Πέμπτη.
Ο Μποζουμπάγιεφ είπε επίσης ότι δεν είχαν λάβει καταθέσεις και πληροφορίες για το δυστύχημα από τη Ρωσία ή το Αζερμπαϊτζάν. «Ως εκ τούτου, είναι αδύνατο να αντικρούσουμε οποιαδήποτε εκδοχή», είπε, σύμφωνα με το Kazinform.
Πηγή: skai.gr