Ο Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζουλάνι επιβιβάστηκε σε ένα λεωφορείο στη Δαμασκό τον Μάρτιο του 2003, κατευθυνόμενος στην έρημο προς τη Βαγδάτη με άλλους εθελοντές πρόθυμους να αποκρούσουν την επικείμενη αμερικανική εισβολή στο Ιράκ.
Οταν επέστρεψε στην πατρίδα του το 2011, ύστερα από μια πενταετή θητεία σε στρατόπεδο αμερικανικών φυλακών στο Ιράκ, είχε ήδη αναλάβει μία σημαντικότατη θέση. Ήταν ο «απεσταλμένος» του ιδρυτή του Ισλαμικού Κράτους (ISIS), Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι. Ο Τζουλάνι έφτασε στη Συρία με τσάντες γεμάτες μετρητά και αποστολή να στρατολογήσει μαχητές για την τρομοκρατική ομάδα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Την περασμένη εβδομάδα, ο 42χρονος Τζουλάνι εισήλθε θριαμβευτικά στο Χαλέπι, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Συρίας, ως διοικητής της υποστηριζόμενης από την Τουρκία δύναμης ανταρτών, στην οποία έχει ηγετικό ρόλο η οργάνωση που ίδρυσε ο ίδιος, η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS). Απροσδόκητη και αστραπιαία, η νίκη του σηματοδοτεί μια από τις πιο δραματικές στιγμές σε μια Μέση Ανατολή, που φλέγεται σε πολλαπλά μέτωπα. Αν και προ δύο ημερών διέρρευσαν σε αραβικά μέσα πληροφορίες που τον ήθελαν να έχει σκοτωθεί σε ρωσική επιδρομή, αυτές τελικά δεν επιβεβαιώθηκαν.
Σε σύγκριση με την κατάληψη από το Ισλαμικό Κράτος της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης του Ιράκ, της Μοσούλης, το 2014, η πτώση του Χαλεπίου ήταν μια πολύ διαφορετική υπόθεση, γράφει η Wallstreet Journal.
Μακριά από το να εμπλακεί σε ένα δολοφονικό όργιο κατά των θρησκευτικών μειονοτήτων, το σήμα κατατεθέν του αυτοανακηρυχθέντος χαλιφάτου του Μπαγκντάντι, ο Τζαουλάνι εξέδωσε διατάγματα που διέταζαν την προστασία των χριστιανών και των σιιτών και απαιτούσαν από τους άνδρες του να μην προβούν σε αντίποινα. «Στη μελλοντική Συρία, πιστεύουμε ότι η ποικιλομορφία είναι η δύναμή μας και όχι η αδυναμία μας», ανέφερε το τελευταίο τέτοιο διάταγμα τη Δευτέρα. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν αναφορές για σφαγές στο Χαλέπι και η HTS του Τζαουλάνι επέτρεψε στις περικυκλωμένες κουρδικές δυνάμεις να φύγουν σώες.
Η νίκη του Τζουλάνι στο Χαλέπι σημαίνει ότι ένας επικηρυγμένος στη Δύση τρομοκράτης είναι υποψήφιος για να γίνει ηγεμόνας της Συρίας σε περίπτωση κατάρρευσης του καθεστώτος του Προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ. Φαίνεται, όμως να επιδιώκει «έναν αξιοσημείωτο πολιτικό μετασχηματισμό από αυτούς που σπάνια παρατηρούνται στην περιοχή».
Γεννημένος ως Αχμέντ Χουσέιν Αλ Σαράα, υιοθέτησε το όνομα Τζουλάνι, μια αναφορά στις ρίζες της οικογένειάς του στα Υψίπεδα του Γκολάν που το Ισραήλ κατέλαβε από τη Συρία το 1967. Έσπασε τους δεσμούς του με το Ισλαμικό Κράτος το 2012. Έκοψε τις σχέσεις του και με την Αλ Κάιντα το 2016 και από τότε έχει πολεμήσει εναντίον των δύο οργανώσεων σε αιματηρές εκστρατείες.
Με αυτόν τον τρόπο, απομάκρυνε την HTS από το διεθνικό τζιχαντιστικό κίνημα που ενδιαφέρεται περισσότερο να διεξάγει πόλεμο στην Αμερική και τη Δύση – και που βλέπει τα εθνικά σύνορα στον μουσουλμανικό κόσμο ως ένα τεχνητό κατασκεύασμα που επιβάλλεται από τους άπιστους αποικιοκράτες.
Η ρήξη του και της ομάδας του με το Ισλαμικό Κράτος και την Αλ Κάιντα είναι γνήσια, σημειώνουν ειδικοί στη WSJ, προσθέτοντας ότι ουσιαστικά έχουν περάσει 8 ½ χρόνια από τότε, που τους αποκήρυξε. Εκείνοι πιστεύουν στην παγκόσμια τζιχάντ, ενώ ο Τζουλάνι μετέτρεψε την HTS σε μια καλά πειθαρχημένη δύναμη που εστιάζει ακριβώς στη Συρία. Το δόγμα του είναι ένα μείγμα ισλαμισμού και εθνικισμού που είναι πιο κοντά στους Ταλιμπάν του Αφγανιστάν και τη Χαμάς των Παλαιστινίων. Αντί για το λάβαρο του Ισλάμ, τα στρατεύματα της HTS επιλέγουν να πολεμήσουν κάτω από τη συριακή σημαία που χρονολογείται από τη δημοκρατία που υπήρχε πριν από την επανάσταση του Κόμματος Μπάαθ το 1963.