Τώρα που η προεκλογική περίοδος στις ΗΠΑ (μακρά και άρκως επεισοδιακή) πλησιάζει προς το τέλος της αναδύεται ένα κεντρικό ερώτημα το οποίο, όπως φαίνεται, θα το βρει μπροστά της και η Ευρώπη αφού η πάσης φύσεως ακροδεξιά αναθαρρεί.

Οι συνεχείς απροκάλυπτες και χυδαίες ύβρεις του Τραμπ προς τους πάντες φαίνεται ότι έχουν απορρυθμίσει την Χάρις στην τελευταία στροφή πριν από τις προεδρικές εκλογές.

Πώς αντιμετωπίζεται ένας υπερτοξικός αντίπαλος υποψήφιος που δεν διστάζει να καταφεύγει ακόμα και στα πιο ακραίες προσωπικές επιθέσεις πασπαλισμένες με μπόλικες θεωρίες συνωμοσίες και χοντροκομμένα ψέματα;

Στις ΗΠΑ, η Κάμαλα Χάρις, η οποία πήρε τα ηνία της υποψηφιότητας από τον Τζο Μπάιντεν, δοκίμασε κατά την τελευταία περίοδο να απαντά. Ενίοτε να προσφεύγει και η ίδια σε επιθέσεις. Και πάντως χωρίς να αφήνει πράγματα να πέφτουν κάτω. Περιόρισε τη θετική ατζέντα, περιόρισε τις αναφορές για το πως α κυβερνήσει τις ΗΠΑ τα επόμενα τέσσερα χρόνια (αν και εφόσον εκλεγεί) και επιχείρησε να περάσει στην αντεπίθεση.

Ουδείς μπορεί να γνωρίζει αυτή την ώρα το αποτέλεσμα αυτής της επιλογής. Από το στρατόπεδο των Δημοκρατικών υπήρξαν πολλοί που έσπευσαν να μιλήσουν για χαμένη ευκαιρία. Γιατί να μην μιλήσεις για την οικονομία, την ανεργία, την οικογένεια, την ανάπτυξη, την πράσινη μετάβαση και να έχεις πάντα ως προτεραιότητα την απάντηση σ’ έναν άνθρωπο ο οποίος εκτόξευσε τόνους λάσπης; Μήπως οι Δημοκρατικοί πέφτουν σε μία καλοστημένη παγίδα που τους στήνει ο Τραμπ και οι συν αυτώ;

Δείτε το παράδειγμα της συγκέντρωσης του Ντόναλντ Τραμπ στο Μανχάταν, στο εμβληματικό “Μάντισον Σκουέρα Γκάρντεν”. Σε μία από τις πιο φιλελεύθερες πόλεις του κόσμου, σ’ ένα χωνευτήρι πολιτισμών όπως η Νέα Υόρκη, ακούστηκαν από μικροφώνου απίστευτες χυδαιότητες. Και όχι μόνο από τον Τραμπ.

Ο μεγιστάνας αστειεύτηκε με χυδαίο τρόπο για τους Λατίνους λέγοντας ότι “κάνουν πολλά μωρά γιατί δεν…τραβιούνται”. Πιο πριν φίλος του (κωμικός) χαρακτήρισε ως νησί των σκουπιδιών το Πουέρτο Ρίκο. Αλλοι συμπαθούντες που προηγήθηκαν στο μικρόφωνο αποκάλεσαν τη Χάρις ακόμα και αντίχριστο.

Πώς απαντάς σε ένα τέτοιο κρεσέντο προσβολών; Όπως σημειώνει ο David Graham στο Αtlantic “ο Τραμπ έχει δείξει εδώ και καιρό ότι προτιμά οι άνθρωποι να μιλούν γι’ αυτόν—ακόμα κι αν είναι εξοργισμένοι—παρά να μιλούν για κάποιον άλλον”.

Δεν έχει σημασία, άρα, τι λένε οι άνθρωποι γι’ αυτόν. Αρκεί με κάποιον τρόπο να τον μνημονεύουν. Στην οικογένεια, στις παρέες τους, στον τόπο δουλειάς τους. Όπως έλεγε και ένα παλιό ρητό, ακόμα και η αρνητική διαφήμιση είναι διαφήμιση.

Το υβρεολόγιο στο Μανχάταν προφανώς δεν είναι άσχετο αυτής της επιδίωξης. Προφανώς ο Τραμπ παρουσίασε και κάποιες από τις προτάσεις του, δεσμευόμενος μάλιστα ότι θα προχωρήσει στο μεγαλύτερο πρόγραμμα απελάσεων στην ιστορία των ΗΠΑ αλλά σχεδόν πάντες στάθηκαν σε όσα είπε για τη Χάρις και τους μετανάστες. Στο δικό του, κατάμαυρο σόου και όχι στην ουσία (όση ουσία τέλος πάντων μπορεί να έχει ο πολιτικός λόγος του Τραμπ).

Trump’s NY rally was full of jaw-dropping racist and vulgar attacks. In addition to the comedian calling Puerto Rico “garbage,” a radio host called Dems “degenerates, lowlifes and Jew-haters,” a Trump friend called Harris “the anti-Christ” and more: https://t.co/tYqcs1H7oy pic.twitter.com/GERotHSPv9— POLITICO (@politico) October 28, 2024

Ίσως γι’ αυτό, η Χάρις τούτη τη φορά δεν σήκωσε, προς το παρόν τουλάχιστον, και πάλι τους τόνους. Ισως γι’ αυτό επισκέφθηκε ένα πορτορικάνικο εστιατόριο στη Φιλαδέλφεια και έλαβε την υποστήριξη του πορτορικάνου ποπ σταρ Μπαντ Μπάνι. Το να προσπαθήσεις να αντικρούσεις το επιχείρημα ότι το Πούερτο Ρίκο είναι το νησί των σκουπιδιών προφανέστατα δεν έχει κανένα νόημα.

Απομένει ακόμα μία εβδομάδα μέχρι τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου. Πολίτες έχουν αρχίσει ήδη να ψηφίζουν. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μεγάλο ντέρμπι. Το ποιος θα παίξει στο γήπεδο του άλλου αυτές τις τελευταίες οκτώ ημέρες έχει ξεκάθαρα πολύ μεγάλη σημασία αφού η μάχη θα κριθεί ψήφο-ψήφο. Το τι πρεσβεύει ο Τραμπ το ξέρουμε, ποτέ άλλωστε δεν το έκρυψε, αντιθέτως απελευθέρωνε συνεχώς νέες ποσότητες τοξικότητας, ρατσισμού και συντηρητισμού.

Το αντίστοιχο μήνυμα της Χάρις δεν μοιάζει τόσο ξεκάθαρο. Εχει στη διάθεσή της κάποια 24ώρα να πείσει ότι πράγματι διαθέτει σχέδιο και πρόγραμμα για την επόμενη ημέρα στις ΗΠΑ μακριά φυσικά από τις απλοϊκές προσεγγίσεις του αντιπάλου της. Καλείται επίσης να μην “τσιμπάει”, ούτε να προσκολλάται στη δική του ατζέντα. Θα προλάβει; Ο χρόνος πια δεν είναι συμμαχός της. Αλλά και οι επιλογές δεν είναι πολλές…