Μία “λύση” δύο κρατών στην Κύπρο δεν θα γίνει αποδεκτή, ξεκαθάρισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την ομιλία του στη ΓΣ του ΟΗΕ. Ο πρωθυπουργός απάντησε έτσι στα όσα είχε πει από το ίδιο βήμα ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν περί αναγνώρισης του “ψευδοκράτους”.
Από το βήμα του ΟΗΕ ο πρωθυπουργός απάντησε στον Ερντογάν για το Κυπριακό. Έκανε λόγο για παράθυρο ευκαιρίας στα ελληνοτουρκικά. Μηνύματα και σε Σκόπια και Τίρανα
Εκτίμησε πάντως ταυτόχρονα ότι υπάρχει σήμερα ένα “παράθυρο ευκαιρίας” στα ελληνοτουρκικά. Ενώ επανέλαβε ότι η Ελλάδα επιθυμεί διάλογο για τη μία και μοναδική διαφορά με την Τουρκία, δηλαδή τον καθορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας.
Ο κ.Μητσοτάκης έστειλε επίσης μηνύματα προς Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία. Αλλά και στο Ισραήλ, τονίζοντας ότι μόνο ένα κυρίαρχο κράτος Παλαιστίνης θα φέρει ειρήνη στην περιοχή.
Ο πρωθυπουργός ξεκίνησε την ομιλία του με αναφορά στην εκλογή της χώρας μας ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το 2025- 2026. Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι στο Συμβούλιο Ασφαλείας η Ελλάδα θα κάνει ό,τι μπορεί για να λειτουργεί ως πυλώνας σταθερότητας και πρόσθεσε με νόημα: “Αυτό κάνουμε πράξη στην άμεση γειτονιά μας”.
“Με κάθε κόστος να αποφευχθεί ένας πόλεμος κλίμακας στο Λίβανο”
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στη Μέση Ανατολή, μη κρύβοντας την ανησυχία του για τον κίνδυνο μίας σύρραξης μεγάλης κλίμακας. Κάλεσε όλους “να οπισθοχωρήσουν από τον κύκλο βίας και να μπουν σε διάλογο”. Υπογράμμισε ειδικότερα ότι: “Ένας πόλεμος κλίμακας στο Λίβανο πρέπει να αποφευχθεί με κάθε κόστος”.
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η Ελλάδα υποστηρίζει την πρόταση για εκεχειρία 21 ημερών. Σημείωσε ότι η Ελλάδα στηρίζει το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα, αλλά τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει κατάπαυση πυρός στη Γάζα. “Η ανθρωπιστική καταστροφή δεν πρέπει να συνεχιστεί. Το ανθρωπιστικό δίκαιο πρέπει να γίνει σεβαστό”, δήλωσε ο πρωθυπουργός.
“Ισραήλ και Παλαιστίνη πρέπει να ζήσουν δίπλα δίπλα εν ειρήνη. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος από τη λύση δύο κρατών. Υπάρχει ανάγκη να δοθεί στους Παλαιστινίους ελπίδα για το μέλλον. Ένα κυρίαρχο παλαιστινιακό κράτος θα διασφαλίσει όλες τις πλευρές”, υπογράμμισε επίσης ο κ. Μητσοτάκης.
Ο κ.Μητσοτάκης υπενθύμισε ότι από το ίδιο βήμα στη ΓΣ του ΟΗΕ έχει μιλήσει για τις δύσκολες και τεταμένες σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία. Επισήμανε ότι τον τελευταίο χρόνο έχει συναντηθεί έξι φορές με τον Ερντογάν. Και αναφέρθηκε στη Διακήρυξη των Αθηνών, η οποία – όπως σημείωσε – διατυμπανίζει τις προθέσεις των δύο χωρών να λύσουν τις διαφορές τους με βάση το διεθνές δίκαιο.
“Θα συνεχίσουμε να εξερευνούμε πως μπορούμε να βελτιώσουμε τις διμερείς μας σχέσεις”, δήλωσε ο πρωθυπουργός. Εκτίμησε ότι υπάρχει δυναμική για συνεργασία Ελλάδας- Τουρκίας σε θέματα όπως η κλιματική αλλαγή και έδωσε έμφαση στη σημασία της διατήρησης ανοιχτών διαύλων.
“Η Ελλάδα επιθυμεί να επιλύσει το μόνο εκκρεμές ζήτημα με την Τουρκία: Τον καθορισμό υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ”, τόνισε ο κ. Μητσοτάκης. “Δεν έχουμε κατορθώσει να γεφυρώσουμε τις διαφορές μας επί 40 έτη. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν θα λυθούν ποτέ”, σχολίασε.
Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι με χαρά άκουσε τον κ.Ερντογάν στη δική του ομιλία να λέει ότι ο καθορισμός ΑΟΖ είναι προς το συμφέρον της ανατολικής Μεσογείου. “Πιστεύω ότι σήμερα έχουμε ένα παράθυρο ευκαιρίας. Πρέπει να είμαστε γενναίοι και σοφοί. Πρέπει και οι δύο να δείχνουμε συνεκτική συμπεριφορά”, πρόσθεσε με νόημα.
Ο κ.Μητσοτάκης στη συνέχεια αναφέρθηκε στο Κυπριακό, υπενθυμίζοντας ότι εφέτος είναι η 50η επέτειος της τουρκικής εισβολής και κατοχής.
“Δυστυχώς δε βλέπουμε καμία πρόοδο στις τουρκικές θέσεις. Αυτή η κατοχή είναι και παραμένει μία παραβίαση θεμελιωδών αρχών του ευρωπαϊκού χάρτη”, τόνισε ο πρωθυπουργός.
Επανέλαβε τη δέσμευση της Ελλάδας για την εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου και φυσικά μία λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, με μία κυριαρχία, μια υπηκοότητα και μία νομική υπόσταση.
“Μία λύση δύο κρατών δεν θα γίνει αποδεκτή. Είναι μη λύση”, διαμήνυσε επίσης ο κ. Μητσοτάκης στον κ.Ερντογάν. Ενώ συμφώνησε με τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη ότι η Ιστορία δεν μπορεί να ξαναγραφτεί.
“Η Ελλάδα υποστηρίζει τις προσπάθειες του ΓΓ του ΟΗΕ για επανέναρξη των συζητήσεων στο Κυπριακό. Καλούμε την Τουρκία και την τουρκοκυπριακή κοινότητα να επανέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για μία δίκαιη και βιώσιμη λύση”, κατέληξε ο κ. Μητσοτάκης.
“Η Ελλάδα πάντα είχε όραμα για τα δυτικά Βαλκάνια”, δήλωσε επίσης ο πρωθυπουργός. Ανέφερε ότι: “Έχει γίνει πρόοδος αν και όχι επαρκής”. Ενώ σχολίασε με νόημα ότι: “21 χρόνια μετά την ατζέντα Θεσσαλονίκης, τα κράτη των δυτικών Βαλκανίων πρέπει να λάβουν την αμετάκλητη απόφαση να αφήσουν τα τραύματα του παρελθόντος πίσω”.
Ο κ.Μητσοτάκης, απευθυνόμενος εμμέσως πλην σαφώς σε Σκόπια και Τίρανα, κάλεσε τους ηγέτες της περιοχής “να ενστερνιστούν τις ευρωπαϊκές αρχές, το κράτος δικαίου και τις σχέσεις καλής γειτονίας”.
Διαμήνυσε επίσης ότι: “Η αναβίωση εθνικισμών δεν έχει χώρο σήμερα”. Ενώ τόνισε ότι: “Οι διεθνείς συμφωνίες πρέπει να γίνονται σεβαστές”, αναφερόμενος στη συμφωνία των Πρεσπών. Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε τη ρήση του Τσόρτσιλ ότι τα Βαλκάνια παράγουν περισσότερη Ιστορία από όση μπορούν να αντέξουν και πρότεινε: “Ας το αφήσουμε αυτό στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας”.