Η φετινή απονομή των βραβείων Emmy είχε έναν πρωταγωνιστή: το «Shogun». Η σειρά του δικτύου FX που στη χώρα μας είναι διαθέσιμη στην πλατφόρμα του Disney+, επικράτησε σε 18 κατηγορίες, τις περισσότερες που έχει κατακτήσει παραγωγή στην ιστορία του θεσμού σε μία μόνο χρονιά. Ανάμεσα στα αγαλματίδια που κατέληξαν σε συντελεστές της ήταν αυτά της Καλύτερης Δραματικής Σειράς, του Α’ Ανδρικού Ρόλου για τον Χιρογιούκι Σανάντα, του Α’ Γυναικείου Ρόλου για την Αννα Σαουάι και της Καλύτερης Σκηνοθεσίας. Η ξαφνική ανακήρυξη του «Shogun» από τη σκηνή του Peacock Theater στο Λος Αντζελες ως της σημαντικότερης παραγωγής της χρονιάς ήταν έκπληξη για τους περισσότερους. Αλλωστε, μέσα στον καταιγισμό περιεχομένου στην εποχή του streaming, μια τέτοια δουλειά μπορεί να πετάξει πιο χαμηλά από τα ραντάρ του ευρέος κοινού.
Για όσους, ωστόσο, ξέρουν να ξεχωρίζουν τις καλές δουλειές στην τηλεόραση, ο θρίαμβός του ήταν μάλλον προδιαγεγραμμένος (ανάμεσά τους κι εμείς που δημοσιεύσαμε τις εντυπώσεις μας από τη σειρά τον περασμένο Φεβρουάριο). Ποια στοιχεία του «Shogun», λοιπόν, το έκαναν να ξεχωρίσει;
O Χιρογιούκι Σανάντα ως Γιόσι Τορανάγκα και η Αννα Σαουάι ως Τόντα Μαρίκο σε σκηνή από τη σειρά «Σογκούν» και, κάτω, με τα βραβεία Emmy ερμηνείας (και αυτό της καλύτερης δραματικής σειράς) που κέρδισαν την περασμένη Κυριακή
Η σειρά του δικτύου FX αποτελεί τη νέα μεταφορά του ομώνυμου μπεστ σέλερ μυθιστορήματος του Τζέιμς Κλάβελ, το οποίο βγήκε στα ράφια των βιβλιοπωλείων το 1975. Βασισμένο στην ιστορία της Ιαπωνίας το έτος 1600, στις απαρχές του εμφύλιου πολέμου που καθόρισε έναν ολόκληρο αιώνα, το βιβλίο ενέπνευσε δύο προηγούμενες μεταφορές του στην τηλεόραση και στο θέατρο. Η πρώτη ήταν η μίνι σειρά του 1980 που μετέδιδε το NBC και γνώρισε σημαντική επιτυχία εκτός συνόρων. Πιο περιορισμένη απήχηση είχε το μιούζικαλ που ανέβηκε το 1990 στο Μπρόντγουεϊ, ζωντανεύοντας τον κόσμο του «Shogun» στη σκηνή.
Κεντρικό πρόσωπο είναι ο λόρδος Γιόσι Τορανάγκα (Χιρογιούκι Σανάντα), ο οποίος θα βρεθεί να παλεύει για τη ζωή του όταν οι εχθροί του στο Συμβούλιο των Αντιβασιλέων της Ιαπωνίας συσπειρώνονται εναντίον του. Σύμμαχός του θα γίνει ο άγγλος καπετάνιος Τζον Μπλάκθορν (Κόσμο Τζάρβις), ο οποίος καταφθάνει με ένα μυστηριώδες ευρωπαϊκό πλοίο σ’ ένα ψαροχώρι της περιφέρειας του Τορανάγκα. Τα μυστικά που θα μοιραστεί μαζί του ο Μπλάκθορν θα τον βοηθήσουν να ανατρέψει τις ισορροπίες της εξουσίας και να εξουδετερώσει την τρομακτική επιρροή των ιησουιτών ιερέων και των πορτογάλων εμπόρων που αντιμάχεται κι ο καπετάνιος. Η μοίρα των δύο ανδρών θα συνδεθεί με τη μεταφράστριά τους Τόντα Μαρίκο (Αννα Σαουάι), μια μυστηριώδη χριστιανή αριστοκράτισσα και τελευταία απόγονο μιας ατιμασμένης οικογένειας. Καθώς υπηρετεί τον λόρδο της σ’ ένα τεταμένο πολιτικό τοπίο, η Μαρίκο πρέπει να βρει τις ισορροπίες μεταξύ της νέας συμμαχίας της με τον Μπλάκθορν, της αφοσίωσής της στην πίστη που την έσωσε και του καθήκοντός της απέναντι στον εκλιπόντα πατέρα της.
Η γλώσσα της σειράς είναι αμιγώς ιαπωνική. Και μάλιστα, η συγκεκριμένη διάλεκτος που ομιλούνταν στο νησί το 1700. Η συντριπτική πλειοψηφία των ηρώων μιλούν στα ιαπωνικά μένοντας πιστοί στην ιστορική ακρίβεια, με εξαίρεση τον Μπλάκθορν και τη μεταφράστριά του Μαρίκο που μεταξύ τους συνεννοούνται στα αγγλικά. Στην ατμόσφαιρα υπάρχουν και τα πορτογαλικά, των εμπόρων που μονοπωλούν την αγορά στο νησί, χωρίς να διακόπτεται ωστόσο η πρωτοκαθεδρία των ιαπωνικών. Αυτό φαίνεται, άλλωστε, και από τον ίδιο τον τίτλο της σειράς που αναφέρεται στον τίτλο των στρατιωτικών ηγετών της Ιαπωνίας από το 1185 έως το 1868 που διορίζονταν από τον αυτοκράτορα για να κυβερνήσουν τις περιφέρειες της χώρας.
Το «Shogun» βαδίζει στον δρόμο που άνοιξε το «Game of Τhrones» στην τηλεόραση, αλλά με τον δικό του τρόπο. Ναι, είναι σίγουρα μια υπερπαραγωγή τοποθετημένη στον Μεσαίωνα και μπολιασμένη με τα στοιχεία της δράσης, των μαχών και του δράματος. Ωστόσο, έχει πάντα ως πυξίδα του την ιστορική αλήθεια, την οποία διανθίζει με μυθοπλαστικά στοιχεία. Εχει σαφώς επιρροές από τις ταινίες με τους σαμουράι που έκανε ο μεγάλος Ακίρα Κουροσάβα, αλλά ταυτόχρονα από ολόκληρη την ιαπωνική κουλτούρα που αναβλύζει από τη σειρά. Στα 10 επεισόδια του πρώτου κύκλου (γιατί το FX ανακοίνωσε ότι ακολουθούν δεύτερος και τρίτος κύκλος), η ιαπωνική ταυτότητα δομείται πλάνο πλάνο και στίχο στίχο (στους διαλόγους συνηθίζουν να υπάρχουν αποφθέγματα σοφίας), φτάνοντας μέχρι τα τελετουργικά και τον σκληρό κώδικα τιμής. Και όλα αυτά, με μεγάλη προσοχή στη λεπτομέρεια. Ο παραγωγός της σειράς Τζάστιν Μαρκς σε συνέντευξή του αποκάλυψε ότι κατά τα γυρίσματα είχαν έναν αναλυτικό οδηγό 900 σελίδων για το πώς θα στήνονταν από το σκηνικό μέχρι το κάθε καρέ της κάμερας για να πετύχουν την απόλυτη ιστορική αλήθεια. Και σε αυτά, βέβαια, πρέπει να προστεθούν οι εξαιρετικές ερμηνείες των πρωταγωνιστών.