Η Ισπανία, η οποία, όπως και η Ιταλία, κάποτε θεωρούνταν ο «παράδεισος» εργασίας για χιλιάδες ρουμάνους μετανάστες, δεν ασκεί πλέον την ίδια γοητεία. Τις τελευταίες δεκαετίες η κοινότητα των Ρουμάνων στη χώρα της Ιβηρικής μειώθηκε σημαντικά, με πολλούς να επιλέγουν να επιστρέψουν στη χώρα τους. Η οικονομική ανάπτυξη της Ρουμανίας, η ένταξή της στη ζώνη Σένγκεν και οι νέες ευκαιρίες επιχειρηματικότητας είναι μερικοί από τους λόγους που οδηγούν σε αυτή τη μεταστροφή.
Σύμφωνα με στοιχεία του Ισπανικού Ινστιτούτου Στατιστικής (INE), ο πληθυσμός των Ρουμάνων στην Ισπανία έφτασε στο αποκορύφωμά του το 2012 με 897.203 άτομα. Μέχρι το 2022 ο αριθμός αυτός μειώθηκε κατά 30%, φτάνοντας τους 627.478 κατοίκους. Οι Ρουμάνοι, που κάποτε ήταν η μεγαλύτερη κοινότητα αλλοδαπών στην Ισπανία, πλέον κατατάσσονται δεύτεροι, μετά τους Μαροκινούς.
Η Ρουμανία, με ταχύτατη οικονομική ανάπτυξη τις τελευταίες δύο δεκαετίες, έχει μετατραπεί σε χώρα με σημαντικές ευκαιρίες για τους κατοίκους της. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της αυξήθηκε κατά 87% από το 2002, ενώ της Ισπανίας κατά 41%. Παράλληλα, η Ρουμανία έχει χαμηλότερη ανεργία (5,4% τον Οκτώβριο του 2024) σε σύγκριση με την Ισπανία (11,2%).
Η οικονομική πίεση στην Ισπανία, η αυξημένη φορολογία και η δυσκολία διατήρησης επιχειρήσεων έχουν οδηγήσει πολλούς Ρουμάνους στο να εξετάζουν το ενδεχόμενο της άμεσης επιστροφής στην πατρίδα τους. Η επιστροφή στη Ρουμανία δεν βασίζεται μόνο σε οικονομικούς λόγους. Για πολλούς, η πίστη και οι παραδόσεις διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Οι μεγαλύτερης ηλικίας Ρουμάνοι επιθυμούν να περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους στη χώρα καταγωγής τους, κοντά στις οικογένειές τους και τις ορθόδοξες παραδόσεις. Η επιστροφή προβλέπεται να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια, καθώς η Ρουμανία γίνεται ολοένα και πιο ελκυστική για τους πολίτες της. Με την ανάπτυξη τομέων όπως η αυτοκινητοβιομηχανία (15% του ΑΕΠ), δημιουργεί ευκαιρίες απασχόλησης και ανάπτυξης.
Πάντως, οι Ρουμάνοι που επιστρέφουν στη Ρουμανία δεν προέρχονται μόνο από την Ισπανία. Η τάση επιστροφής αφορά ρουμάνους μετανάστες από διάφορες χώρες της Ευρώπης, όπως η Ιταλία, η Γερμανία, η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία. Η ανάπτυξη κλάδων όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, η τεχνολογία και η αγροτική παραγωγή προσφέρει νέες δυνατότητες στους επιστρέφοντες.
Σε χώρες όπως η Ιταλία και η Γερμανία, το αυξημένο κόστος ζωής, σε συνδυασμό με τη στασιμότητα των μισθών, κάνει την επιστροφή στη Ρουμανία πιο ελκυστική. Μετά την πανδημία, ο ανταγωνισμός για τις διαθέσιμες θέσεις εργασίας αυξήθηκε σε πολλές χώρες, περιορίζοντας τις ευκαιρίες για ξένους εργαζομένους. Σύμφωνα με δεδομένα της Eurostat, η Ρουμανία βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες με τις υψηλότερες επιστροφές μεταναστών. Στην Ιταλία, η οποία φιλοξενεί τη δεύτερη μεγαλύτερη κοινότητα Ρουμάνων στην Ευρώπη, παρατηρείται παρόμοια τάση μείωσης του πληθυσμού τους. Η Ιταλία, με μια κοινότητα Ρουμάνων που ξεπερνά τα 1,2 εκατομμύρια, αντιμετωπίζει επίσης τη μείωση του αριθμού τους.