Το αποτύπωμά του στην ελληνική ιστορία άφησε ο Κώστας Σημίτης, με την είδηση του θανάτου του να προκαλεί θλίψη σε όλο τον πολιτικό κόσμο.
Ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην αρχηγός της του ΠΑΣΟΚ έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 88 ετών το πρωί της Κυριακής στο νοσοκομείο Κορίνθου, όπου και μεταφέρθηκε με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ γύρω στις 07:30, ενώ 20 λεπτά αργότερα διαπιστώθηκε ο θάνατός του.
Γεννημένος στις 23 Ιουνίου 1936 στον Πειραιά, ο Κώστας Σημίτης σπούδασε νομική και οικονομικά στη Γερμανία και στην Αγγλία, όπου γνώρισε τη σύζυγο του Δάφνη, με την οποία απέκτησαν δύο κόρες.
Πανεπιστημιακός και αντιστασιακός, με αντιδικτατορική δράση, την περίοδο της Χούντας στην Ελλάδα. Το 1970 έγινε μέλος του ΠΑΚ στην Γερμανία. Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του του ΠΑΣΟΚ και συνέβαλλε καθοριστικά στην διατύπωση της ιδρυτικής διακήρυξης τους κόμματος της 3ης Σεπτέμβρη του 1974. Συμμετείχε στο πρώτο
Εκτελεστικό Γραφείο και στην πρώτη Κεντρική Επιτροπή του. Το 1981, έγινε υπουργός Γεωργίας, το 85 ανέλαβε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας ενώ διατέλεσε και υπουργός Παιδείας, Βιομηχανίας, Εμπορίου.
Η διαδοχή του Ανδρέα Παπανδρέου και το επεισοδιακό συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το 1996
Το ημερολόγιο έδειχνε 18 Ιανουαρίου του 1996 όταν μετά από ψηφοφορία της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ διαδέχτηκε τον Ανδρέα Παπανδρέου στην πρωθυπουργία.
Μετά τον θάνατο του ιστορικού ηγέτη του κόμματος, αναμετρήθηκε με τον Άκη Τσοχατζόπουλο για την προεδρία στο 4ο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, όπου βγήκε νικητής.
Σε ιδιαίτερα φορτισμένη ατμόσφαιρα, στις 30 Ιουνίου, πάνω από 5.000 μέλη του κόμματος συγκεντρώθηκαν στο Ολυμπιακό Στάδιο, προκειμένου να προκύψει ο νέος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ.
Σημίτης και Τσοχατζόπουλος βρέθηκαν ξανά αντιμέτωποι. Το κλίμα μύριζε μπαρούτι καθώς η πλευρά Τσοχατζόπουλου ήθελε να πάει τη ρεβάνς, ο δε Κ. Σημίτης επεδίωκε την πλήρη επικράτηση, γνωρίζοντας ότι σε αντίθετη περίπτωση θα υφίστατο «ροκάνισμα» εκ των έσω. Εξ ου και το τελεσίγραφο που έστειλε στους συνέδρους: «Εάν δεν εκλεγώ πρόεδρος, θα παραιτηθώ και από πρωθυπουργός».
Μία φράση που σήκωσε έντονες αποδοκιμασίες, σφυρίγματα, ακόμη και… μούτζες από τους υποστηρικτές του Τσοχατζόπουλου, καθώς και κριτική από κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ. O Kώστας Λαλιώτης, σε μια πύρινη ομιλία τάχθηκε υπέρ της διαρχίας. «Να προχωρήσετε στη λυτρωτική πράξη για όλο το ΠΑΣΟΚ, σε ένα δίδυμο. Εσύ αγαπητέ Κώστα, ως πρωθυπουργός της χώρας και εσύ αγαπητέ Άκη ως πρόεδρος του Κινήματος. Αυτό είναι το δίδυμο» είχε πει.
Η κατάσταση ήταν τόσο τεταμένη που ακόμη και οι «ουδέτεροι» ανησύχησαν έντονα για διάσπαση του κόμματος.
Τελικά, η τακτική του Σημίτη… απέδωσε και με 2.732 ψήφους (53,77%) επικράτησε του Τσοχατζόπουλου που συγκέντρωσε 2.324 ψήφους (46,23%).
Αυτή ήταν η πρώτη μεγάλη νίκη του Σημίτη, ο οποίος κέρδισε στη συνέχεια και τις εθνικές εκλογές του 1996, αλλά και αυτές του 2000.
Τα μεγάλα έργα και οι κορυφαίοι σταθμοί της πορείας του Κώστα Σημίτη
Η πολιτική σταδιοδρομία του Κώστα Σημίτη συνδέθηκε με τον ευρωπαϊσμό και τον εκσυγχρονισμό, ενώ επί πρωθυπουργίας του η Ελλάδα ανέλαβε το μεγάλο εγχείρημα των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004.
Γι’ αυτό και στη χώρα πραγματοποιήθηκαν ορισμένα εμβληματικά έργα, όπως το μετρό στην Αθήνα, το τραμ, το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», η Αττική Οδός, η Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου και η Εγνατία Οδός.
Ειδικότερα:
-Στις 29 Ιανουαρίου του 2000 εγκαινιάστηκαν οι πρώτες γραμμές του Μετρό (Σεπόλια – Σύνταγμα στη γραμμή 2 και Σύνταγμα – Εθνική Αμυνα στην γραμμή 3).
-Τον Μάρτιο του 2001, εγκαινίασε το αεροδρόμιο των Σπατών, αντικαθιστώντας αυτό του Ελληνικού έπειτα από 60 χρόνια, ενώ την ίδια στιγμή άνοιξε το πρώτο τμήμα της Αττικής οδού, ένα έργο που άλλαξε ριζικά το κυκλοφοριακό στην Αθήνα.
-Το 2004, λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τέθηκε σε λειτουργεία η γέφυρα του Ρίου- Αντιρρίου, η μεγαλύτερη καλωδιακή γέφυρα το κόσμου εκείνη την περίοδο.
Παράλληλα, ο Κώστας Σημίτης προχώρησε στην είσοδο της Ελλάδας στο ευρώ, η οποία κρίθηκε κάτι περισσότερο από αναγκαία, καθώς η νομισματική σταθερότητα που επετεύχθη βοήθησε σημαντικά την ελληνική οικονομία.
Επιπλέον, συνδέθηκε με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που επισφραγίστηκε την 1η Μαΐου 2004 και αποτελεί σημαντική διπλωματική επιτυχία, χωρίς να έχει λυθεί το Κυπριακό, ένα ζήτημα που παραμένει στο προσκήνιο μέχρι και σήμερα.
Βαρύ το κλίμα στο ΠΑΣΟΚ -Μεσίστιες οι σημαίες στη Χαριλάου Τρικούπη
Η είδηση του θανάτου του Κώστα Σημίτη έχει προκαλέσει τεράστια θλίψη στις τάξεις του ΠΑΣΟΚ.
Από το πρωί της Κυριακής κυματίζει μεσίστια η σημαία έξω από τα γραφεία στην Χαριλάου Τρικούπη.
Οι υπάλληλοι μάλιστα, έχουν τοποθετήσει μία φωτογραφία του πρώην πρωθυπουργού στην είσοδο των γραφείων του κόμματος μαζί με μερικά λουλούδια και ένα κερί, κάτω από αυτή της εκλιπούσης Φώφης Γεννηματά.
Με τιμές εν ενεργεία Πρωθυπουργού και δημοσία δαπάνη η κηδεία του την Πέμπτη -Τετραήμερο εθνικό πένθος
Με απόφαση της Κυβέρνησης η κηδεία του Κώστα Σημίτη θα γίνει δημόσια δαπάνη θα αποδοθούν τιμές εν ενεργεία Πρωθυπουργού και θα κηρυχθεί τετραήμερο εθνικό πένθος.
Η κηδεία του Κώστα Σημίτη θα τελεστεί την Πέμπτη, 9 Ιανουαρίου, στις 12:00, στη Μητρόπολη Αθηνών.
Σύμφωνα με το πρωτόκολλο, θα υπάρχουν αγήματα από τα τρία σώματα του Στρατού και τρεις βολές από διμοιρία.
Ειδικότερα, στο εσωτερικό του κοιμητηρίου τάσσεται διμοιρία, η οποία βάλλει τρεις φορές με αβολίδοτα φυσίγγια κατά τον ενταφιασμό του νεκρού, ενώ η στρατιωτική μουσική παιανίζει το Εμβατήριο της Σημαίας.
Τιμές προς το νεκρό αποδίδονται κατά την έξοδο από την οικία του, την είσοδο και την έξοδο από το ναό που θα τελεστεί η νεκρώσιμος ακολουθία, και την άφιξη της πομπής στο κοιμητήριο.
«Aπό τις πιο σημαντικές και πολύπλευρες πολιτικές προσωπικότητες της νεότερης ιστορίας μας», χαρακτηρίζει τον εκλιπόντα η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, σημειώνοντας ότι η παρουσία του στον δημόσιο βίο της χώρας συνέβαλε αποφασιστικά στη διαμόρφωση μιας άλλης πολιτικής συνείδησης και κουλτούρας στη Μεταπολίτευση.
«Το δημοκρατικό ήθος, η αγωνιστικότητα και η χαμηλότονη αφοσίωση στο καλό της Πολιτείας μας συνόδευσαν τον Κώστα Σημίτη σε όλη τη ζωή του, στην αντίσταση στη δικτατορία, στην ακαδημαϊκή του πορεία, στην σπουδαία πολιτική του διαδρομή».
«Η παρουσία του στον δημόσιο βίο της χώρας συνέβαλε αποφασιστικά στη διαμόρφωση και τη συνέχεια μιας άλλης πολιτικής συνείδησης και κουλτούρας στη Μεταπολίτευση, με έμφαση στη μέθοδο, τον ορθολογισμό και την προσήλωση στον στόχο. Με σταθερή, κύρια αναφορά του την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και το ρεύμα του εκσυγχρονισμού, οραματίστηκε, ως Πρωθυπουργός, μια Ελλάδα ισχυρή και ισότιμη στην Ευρώπη», επισημαίνει.
Στη συλλυπητήρια δήλωση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τον θάνατο του Κώστα Σημίτη, επισημαίνεται: «Με θλίψη και σεβασμό αποχαιρετώ τον Κώστα Σημίτη. Τον άξιο και ευγενή πολιτικό αντίπαλο. Αλλά και τον Πρωθυπουργό που συνόδευσε την Ελλάδα στα μεγάλα εθνικά της βήματα: την ένταξη στην Ευρωζώνη και στο Ευρώ και την είσοδο της Κύπρου στην Ευρώπη. Μία προσωπικότητα η οποία, αναμφίβολα, αφήνει το δικό της αποτύπωμα στην εξέλιξη του τόπου, όλες τις τελευταίες δεκαετίες. (…) Κυρίως, όμως, ένας καταλύτης της δημόσιας ζωής, που έθεσε με τόλμη στο επίκεντρό της την μεγάλη προσπάθεια του εκσυγχρονισμού της χώρας. «Ο εκσυγχρονισμός δεν έχει ημερομηνία λήξης», πίστευε ο ίδιος, λέει μεταξύ άλλων ο κ. Μητσοτάκης και προσθέτει:
«Ανεξάρτητα από πολιτικές διαφορές, νομίζω ότι αυτή η παρακαταθήκη του διατρέχει και σήμερα, ως κοινή διεκδίκηση, τα ζητούμενα της πατρίδας. Κάτι που σηματοδοτεί το μερίδιο προσφοράς του Κώστα Σημίτη σε αυτήν. Επιτρέποντάς του, στο εξής, να διατηρεί μία ξεχωριστή θέση στη μνήμη και στην Ιστορία. Τα πιο ειλικρινή μου συλλυπητήρια στη γυναίκα του Δάφνη, τις κόρες και τους δικούς του ανθρώπους».
«Καθώς μελετάμε και ξαναζυγίζουμε τα 50 χρόνια από την μεταπολίτευση του 1974, ο Κώστας Σημίτης, που ως πρόσωπο συνδιαμόρφωσε σημαντικά αυτήν την περίοδο, πέρνα σήμερα με την εκδημία του στην ευάριθμη χορεία των πραγματικά ιστορικών προσωπικοτήτων», αναφέρει ο πρόεδρος της Βουλής, Κωνσταντίνος Τασούλας και προσθέτει: «.Έχοντας εκλεγεί, με την ψήφο του κυρίαρχου ελληνικού λαού δύο φορές πρωθυπουργός της χώρας το 1996 και το 2000, αφήνει πίσω του ένα συγκεκριμένο έργο στο οποίο προφανώς ξεχωρίζει η ένταξη στην ΟΝΕ και η συμπαράστασή μας στην κυπριακή ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπήρξε μεθοδικός, σοβαρός, ρεαλιστής στους στόχους του, ακατάδεκτος στον λαϊκισμό και στην κολακεία, συχνά δε εξέφραζε την γνώμη του αρθρογραφώντας ή συγγράφοντας βιβλία σε κρίσιμα πολιτικά και εθνικά θέματα με μία ευγενική και καθόλου προκλητική παρρησία».
Ο Νίκος Ανδρουλάκης συλλυπήθηκε τηλεφωνικά την Δάφνη Σημίτη. Στο μήνυμά του αναφέρει ότι «ο Κώστας Σημίτης ήταν από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της Μεταπολίτευσης αφήνοντας σπουδαία πολιτική παρακαταθήκη και κάνοντας πράξη την ισχυρή Ελλάδα στην Ευρώπη. Ο πρώην Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ήταν βαθιά οραματιστής και ευρωπαϊστής. Συνέδεσε την πρωθυπουργία του με κορυφαίες εθνικές επιτυχίες: την ένταξη της χώρας στον σκληρό πυρήνα του ευρώ και την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. με άλυτο το Κυπριακό.
Ο Κώστας Σημίτης και το έργο των κυβερνήσεών του σφράγισαν μία από τις πιο δημιουργικές περιόδους της χώρας. Αγωνίστηκε κατά της χούντας με τους συντρόφους του στη Δημοκρατική Άμυνα και έπειτα στο ΠΑΚ. Τον αποχαιρετούμε με βαθύ σεβασμό και ευγνωμοσύνη για τους πρωτοπόρους δρόμους, που άνοιξε για την πατρίδα μας και τον ελληνικό λαό».
«Οικοδόμησε ως πρωθυπουργός μια συνεκτική στρατηγική εκσυγχρονισμού της Ελλάδας και δυναμικής παρουσίας της στα Βαλκάνια, στην ευρύτερη περιοχή και στην ΕΕ», δήλωσε ο Γιώργος Παπανδρέου, που στις 6 Ιανουαρίου του 2004, διαδέχθηκε τον Κώστα Σημίτη στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ.
Ο τέως Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος επισημαίνει ότι «ο Κώστας Σημίτης υπήρξε μια πολλαπλώς ξεχωριστή και σημαίνουσα προσωπικότητα στην πρόσφατη πολιτική ζωή του Τόπου, τις θετικές όψεις της οποίας αναγνωρίζουν -ή οφείλουν ν’ αναγνωρίζουν- και οι πολιτικοί του αντίπαλοι».
«Υπήρξε ένας από τους ηγέτες της ΕΕ που κατανοούσε απολύτως τη σημασία και την αναγκαιότητα ύπαρξης μιας ενωμένης Ευρώπης», είπε για τον Κώστα Σημίτη ο πρώην πρωθυπουργός κι αρχηγός του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου.
«Εκφραστή του εκσυγχρονιστικού ρεύματος», χαρακτηρίζει τον εκλιπόντα ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ένας άνθρωπος που ήταν πολύ κοντά στον Κώστα Σημίτη. «Αγωνίστηκε σε όλη του τη ζωή για μια Ελλάδα που μπορεί να κινείται ισότιμα στην Ευρώπη και διεκδικεί τη θέση της στο διεθνές γίγνεσθαι έχοντας επίγνωση των συσχετισμών και των καταστάσεων».
«Ανέλαβε εν μέσω μιας κρίσης μια βαλκανική χώρα στην Ευρώπη και παρέδωσε μια ευρωπαϊκή χώρα στα Βαλκάνια», τόνισε ο Δημήτρης Ρέππας, από τους στενότερους συνεργάτες του εκλιπόντος.
«Δάσκαλο και μεγάλο εκσυγχρονιστή», αποκαλεί τον Κώστα Σημίτη, η Άννα Διαμαντοπούλου, τονίζοντας:« Στο κάδρο των μεγάλων Ελλήνων. Έβαλε την Ελλάδα στην ΟΝΕ, έβαλε την Κύπρο στην ΕΕ».
« Ό,τι και να πει κανείς είναι λίγο. Ένας Πρωθυπουργός που απέδειξε ότι όταν θέλει η Ελλάδα μπορεί», τόνισε ο Παύλος Γερουλάνος.
Στο μεταρρυθμιστικό έργο του πρώην πρωθυπουργού αναφέρθηκε η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη: «Ο Κώστας Σημίτης συνέδεσε το όνομά του με βαθιές θεσμικές μεταρρυθμίσεις και την επιμονή στη θεμελίωση μιας βιώσιμης οικονομίας και μιας ανθεκτικής παραγωγικής βάσης», τόνισε.
Ο Υπουργός Εθνικής Αμυνας, Νίκος Δένδιας, επισημαίνει ότι «ο Κώστας Σημίτης έβαλε τη δική του σφραγίδα στις πολιτικές εξελίξεις, ως Πρωθυπουργός σε μία κρίσιμη πολιτική συγκυρία. Την αποτίμηση για όλες τις πτυχές της πολιτικής του δράσης θα την κάνει η Ιστορία»..
«Ο Κώστας Σημίτης έφυγε έχοντας αφήσει σημαντικό το αποτύπωμα του. Ευρωπαϊστής, ευγενής, διακεκριμένος πανεπιστημιακός δάσκαλος», επισημαίνει ο Υπουργός Παιδείας, Κυριάκος Πιερρακάκης.
Τη θλίψη του εξέφρασε και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης. «Ο ήπιος πολιτικός του λόγος, μακριά από λαϊκισμούς και η πολιτική του δράση εδράζονταν σε μια διαρκή φιλοσοφία εκσυγχρονισμού και μεταρρυθμίσεων», αναφέρει.
«Ο Κώστας Σημίτης, στη μακρά διαδρομή του, επηρέασε σημαντικά την πορεία και την πολιτική ζωή του τόπου», ανέφερε ο πρώην πρωθυπουργός κι αρχηγός της ΝΔ, Κώστας Καραμανλής.
«Ο Κώστας Σημίτης άφησε ισχυρό αποτύπωμα στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας μας. Συνέδεσε το όνομά του με το δικό του όραμα για τον εκσυγχρονισμό που καθόρισε τόσο την οικονομική εξέλιξη της χώρας όσο και τη φυσιογνωμία του πολιτικού της συστήματος. Σημαντική, επίσης, παρακαταθήκη στην εξωτερική μας πολιτική, αφήνει με την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, καθώς και την έναρξη της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων με την ατζέντα της Θεσσαλονίκης», αναφέρει ο Αλέξης Τσίπρας.
Από την πλευρά του, ο Αντώνης Σαμαράς ανέφερε μεταξύ άλλων: «Τα ορόσημα της θητείας του, θετικά και αρνητικά, θα αξιολογηθούν από την ιστορία».
«Αυτή την ώρα οφείλουμε να τον αποχαιρετήσουμε με σεβασμό και να κρατήσουμε τα συμπεράσματα για τις πολιτικές που πρέπει να αλλάξουμε ή να ενισχύσουμε. Η τελική κρίση του έργου του ανήκει στην ιστορία», τόνισε ο Σωκράτης Φάμελλος.
«Υπήρξε ένας πολιτικός αντίπαλος που συνέδεσε το όνομά του με σημαντικά πολιτικά γεγονότα, υπερασπιζόμενος με συνέπεια τις θέσεις και τους στόχους της αστικής πολιτικής», ανακοίνωσε το ΚΚΕ.
Στο εκσυγχρονιστικό αποτύπωμα του Κώστα Σημίτη, αναφέρεται ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας: «Αναμφισβήτητα ο Κώστας Σημίτης ανήκει στη χορεία των ηγετών εκείνων που έθεσαν τις βάσεις για τη σημερινή θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη και στον κόσμο.
«Μου έκανε την τιμή να μου αναθέσει, παρ’ ότι γνώριζε ότι προερχόμουν και είχα υπηρετήσει ως βουλευτής άλλον πολιτικό χώρο, την αποστολή της διεκδίκησης των αγώνων και αργότερα, με δική του και πάλι πρόταση, την θέση της Προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής των αγώνων», αναφέρει η Γιάννα Αγγελοπούλου.
Πώς υποδέχτηκε ο διεθνής Τύπος τον θάνατο του Κώστα Σημίτη -Μηνύματα από Μέτσολα και Μπλερ
Ο θάνατος του Κώστα Σημίτη απασχόλησε και τα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία του εξωτερικού, αναγνωρίζοντας την προσφορά του σε διεθνές επίπεδο.
Το Γαλλικό Πρακτορείο κάνει λόγο για τον πολιτικό που θεωρείται ο εκσυγχρονιστής της Ελλάδας.
«Πέθανε την Κυριακή σε ηλικία 88 ετών ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κώστας Σημίτης, που θεωρείται ο «εκσυγχρονιστής» στην πολιτική σκηνή της χώρας. Η κυβέρνηση κήρυξε τετραήμερο πένθος για τον Σημίτη, ο οποίος δεν αντιμετώπιζε ιδιαίτερο πρόβλημα υγείας» αναφέρει το AFP.
Ως μια «προσωπικότητα που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην υιοθέτηση του ευρώ στην Ελλάδα» κάνει λόγο η RAI στην Ιταλία.
Πάνω στην ένταξη του νομίσματος στην Ελλάδα, είναι και η αναφορά του Bloomberg για τον πρώην πρωθυπουργό.
Η τουρκική έκδοση της DW, αναφέρει μεταξύ άλλων πως ο Κ. Σημίτης ήταν αυτός που ήταν πρωθυπουργός όταν έσκασε η κρίση στα Ιμια.
Δείτε τα κυριότερα δημοσιεύματα από τον διεθνή Τύπο για τον Κώστα Σημίτη:
Από την πλευράς της η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα σημείωσε ότι «Η Ευρώπη πενθεί μαζί με το λαό της Ελλάδας», ενώ τη θλίψη του εξέφρασε κι ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ.