Τι σημαίνει η φράση «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» και από πού προέρχεται

Οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις αποτελούν έναν ανεκτίμητο θησαυρό της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Είναι σαν μικρές κάψουλες χρόνου, που περιέχουν μέσα τους συμπυκνωμένη τη σοφία και την εμπειρία πολλών γενεών.

Οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις αποτελούν έναν εύκολο και αποτελεσματικό τρόπο για να μεταδοθούν από γενιά σε γενιά σημαντικές αξίες, ηθικές αρχές και πρακτικές συμβουλές για τη ζωή. Είναι διαχρονικές, καθώς αν και δημιουργήθηκαν σε συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους, διατηρούν τη σημασία τους ακόμη και σήμερα, καθώς οι ανθρώπινες εμπειρίες και τα προβλήματα παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ίδια.

Ουσιαστικά είναι η πολιτισμική ταυτότητα ενός λαού και αποτελούν πλούτο γνώσης και εμπειρίας. Μας βοηθούν να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας και να αναπτύξουμε κριτική σκέψη, ενώ η εύστοχη χρήση τους σε μια συζήτηση μπορεί να δώσει χιούμορ, ζωντάνια και έμφαση στα λεγόμενά μας.

Πολλές φορές ακούμε τη φράση «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα». Γιατί όμως τη λέμε και από πού προέρχεται; Την χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε μια πράξη που δεν γίνεται νόμιμα ή τίμια, όμως έχει ιερό σκοπό.

Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο και λογοτέχνη, Τάκη Νατσούλη, η φράση συνδέεται με τα συγχωροχάρτια της Καθολικής Εκκλησίας, με τα οποία έδιναν άφεση αμαρτιών.

Ως γνωστών, στην Παπική Εκκλησία, τα συγχωροχάρτια τα έδιναν με υλικά ανταλλάγματα και ως εκ τούτου έγιναν μεγάλη πληγή και αίτια καταχρήσεων. Κατάντησαν, μάλιστα, να πωλούνται όχι μονάχα σε αυτούς που έφταιξαν, αλλά και σε ηγεμόνες και κακούργους, ακόμη και για πράξεις που θα γίνονταν στο μέλλον.

Η κατάχρηση των συγχωροχαρτιών έφτασε στον κολοφώνα τα δόξας της στη Γερμανία, όπου ένας μοναχός, ο Τέτσελ, απεσταλμένος του Πάπα Λέοντα Ι’ πούλαγε συγχωροχάρτια για το τελείωμα, δήθεν, του ναού του Αγίου Πέτρου της Ρώμης. Το σύστημα αυτό έφερνε πολλά χρήματα. Στα τέλη, μάλιστα, του Μεσαίωνα, οι Πάπες το καθιέρωσαν παντού, λέγοντας ότι είναι ένα μέσο, για να παροτρύνουν τους πιστούς να συμμετάσχουν στις Σταυροφορίες.

Ο σκοπός, έλεγαν, αγιάζει τα μέσα που μεταχειρίζονταν, για να μαζεύουν χρήματα κι έτσι να γιομίζουν τα ταμεία, να αυξάνουν τον παπικό προϋπολογισμό. Μάλιστα, ο Πάπας Κάλλιστος Γ’, έδινε συγχωροχάρτια και για τις ψυχές που βρίσκονταν στο Καθαρτήριο.

Από αυτά τα συγχωροχάρτια έμεινε από τότε η φράση «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».

Συνοψίζοντας, οι παροιμίες και οι λαϊκές ρήσεις αποτελούν ανεκτίμητο θησαυρό γνώσης και σοφίας. Είναι ο καθρέφτης του λαϊκού μας πνεύματος, αποτυπώνοντας την κοσμοθεωρία, τις αξίες και την καθημερινότητα των προγόνων μας. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να τις μεταλαμπαδεύουμε στις επόμενες γενιές.

Πηγή: FOXreport.gr