Στις 30 Δεκεμβρίου θα ανακοινώσει η κυβέρνηση το εθνικό σχέδιο κατά του εθισμού των ανηλίκων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το πλαίσιο του οποίου συζητήθηκε χθες σε διυπουργική σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η Εθνική Στρατηγική για τον Εθισμό των Ανηλίκων στα social media
θα κινηθεί σε τρεις άξονες: Ενημέρωση, Ρυθμιστικές παρεμβάσεις και Κανονιστικό πλαίσιο.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά το κομμάτι της ενημέρωσης, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης αναμένεται να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στον γονικό έλεγχο και κυρίως στο τι μπορεί να γίνει με τα υφιστάμενα εργαλεία. Οπως επισήμανε στη σύσκεψη ο Κυριάκος Μητσοτάκης, από το νέο έτος θα ακολουθήσει μια μεγάλη καμπάνια ενημέρωσης.
Η ρυθμιστική παρέμβαση θα αφορά το Kids Wallet, που θα λειτουργεί ως «ηλικιακός κόφτης».Tο μέτρο, όπως ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός, αφορά παιδιά κάτω των 15 ετών. Η εφαρμογή θα διατίθεται για συσκευές IOS και Android από τα αντίστοιχα ψηφιακά καταστήματα και θα «συνδέει» τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με την εφαρμογή ελέγχου. Θα είναι διαθέσιμη μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2025.
Επιπλέον, στη διάρκεια της σύσκεψης έγινε αναφορά και στην ιστοσελίδα parco.gov.gr, όπου οι γονείς θα μπορούν να βρίσκουν εύληπτες οδηγίες ώστε να αξιοποιήσουν τους γονικούς ελέγχους που διαθέτουν προεγκατεστημένους οι περισσότερες φορητές συσκευές.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη χθεσινή συζήτηση εκφράστηκε και η άποψη για οριζόντια απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για παιδιά κάτω των 15 ετών.
Ωστόσο, αυτή τη στιγμή και ενώ η Ευρώπη εφαρμόζει πιο ήπια μέσα, είναι δύσκολο να εφαρμοστεί τέτοιας μορφής (κάθετη) απαγόρευση. Παράλληλα, τονίστηκε η σημασία της συμμετοχής των γονιών αλλά και της εκπαίδευσης των παιδιών στην προσπάθεια αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών της υπερέκθεσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Σε ό,τι αφορά το κανονιστικό πλαίσιο, θα αναζητηθούν και «συμπληρώματα» για την εγχώρια και την ευρωπαϊκή νομοθεσία, όμως η συζήτηση είναι πρώιμη. Στο τραπέζι της χθεσινής συζήτησης κατατέθηκε η διαμόρφωση ενός Χάρτη Ψηφιακών Δικαιωμάτων μέσω του οποίου θα κωδικοποιηθούν δικαιώματα και δικλίδες προστασίας, ειδικά των ανηλίκων στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Οπως αναφέρθηκε στη διάρκεια της κυβερνητικής σύσκεψης, τα δεδομένα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά παγκοσμίως, αφού το 30% των χρηστών κοινωνικών δικτύων είναι παιδιά. Στην Ελλάδα το ποσοστό ανεβαίνει δραματικά, με το 75% των παιδιών Δημοτικού να διατηρεί σήμερα προφίλ στα social media.
Ταυτόχρονα, η χώρα μας έρχεται πρώτη στην Ευρώπη σε κλήσεις στη Γραμμή Βοήθειας του Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου για περιστατικά εξάρτησης από το Διαδίκτυο.
Tον κώδωνα του κινδύνου κρούουν τα αποτελέσματα πρόσφατης (2024) πανελλήνιας έρευνας του Κέντρου, που έλαβε χώρα υπό την έγκριση του υπουργείου Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, σε 4.800 εφήβους 12-18 ετών.
Οπως προέκυψε από την έρευνα, το 46% των παιδιών δεν νιώθει ασφάλεια στο Διαδίκτυο.
Συγκεκριμένα, οι έφηβοι φαίνεται ότι νιώθουν λιγότερη ασφάλεια σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και πλατφόρμες live streaming (46%). Ακολουθούν οι πλατφόρμες διαδικτυακών παιχνιδιών, τα chat rooms (27%) και τα περιβάλλοντα instant messaging (26%).
Επίσης, το 83% των εφήβων θεωρεί ότι η διαδικτυακή βία αποτελεί μεγάλο πρόβλημα για τους ανηλίκους, ενώ το 49% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι έχει βιώσει βία στο Διαδίκτυο ως παρατηρητής. Επίσης, το 24% ανέφερε ότι έχει πέσει θύμα μη συναινετικού διαμοιρασμού προσωπικών εικόνων/βίντεο.
Από την άλλη, οι έφηβοι σε ποσοστό 38% θεωρούν ότι ακολουθούν όλους τους κανόνες για την ασφάλειά τους στο Διαδίκτυο, ενώ το 36% δήλωσε ότι θα έπρεπε να προστατεύει περισσότερο τα προσωπικά δεδομένα.
Το 49% των παιδιών ζητεί πιο ξεκάθαρο/εύκολο τρόπο λειτουργίας των εργαλείων block/report, το 41% ζητεί αυστηροποίηση των ποινών για περιστατικά βίας και κακοποίησης εις βάρος ανήλικων στο Διαδίκτυο, το 37% περισσότερη ενημέρωση στο σχολείο και το 33% περισσότερη επιμόρφωση των γονέων/κηδεμόνων.