Κεσάτια. Η πολιτική ζωή της χώρας τις γιορτές περιέχει ελάχιστα πράγματα. Γκρίνια από την αντιπολίτευση, υποσχέσεις από την κυβέρνηση, δημοσκοπήσεις που επιβεβαιώνουν ό,τι ξέραμε, την άνευ σημασίας συζήτηση για την ιθαγένεια των μελών της άλλοτε βασιλικής οικογένειας και την εικοτολογία περί την Προεδρία της Δημοκρατίας. Κανονικές συνθήκες δηλαδή – που είναι δύσκολες για όσους κάνουν τη δουλειά μας αυτόν τον καιρό και δεν έχουν φύγει διακοπές.
Από τα θέματα που ανέφερα, το μόνο πραγματικό θέμα είναι η επιλογή του προσώπου για την Προεδρία. Ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει πει ότι θα δώσει στη δημοσιότητα το όνομα του ή της Προέδρου που θα επιλέξει μετά τις γιορτές. Από τα κόμματα, μόνο η Νέα Αριστερά έδωσε πρόωρα όνομα, το οποίο κάηκε. Οι υπόλοιποι περιμένουν. Παρά την άνεση με την οποία εμφανίζεται ο πρωθυπουργός, έχοντας την πρωτοβουλία των κινήσεων, όλοι ξέρουμε ότι το ζήτημα της Προεδρίας προέκυψε λόγω της εσωκομματικής αμφισβήτησης επιλογών του, που θεωρήθηκαν ξένες στο ιδεολογικό προφίλ του κόμματός του. Εσωκομματικά στελέχη που θεώρησαν τους εαυτούς τους παραμελημένους, φωνάζουν για κυβερνητικά στελέχη που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ ή από τον φιλελεύθερο χώρο. Αλλά το μέτρο της δυσαρέσκειας το έδωσε ο Αντώνης Σαμαράς, και ο Κώστας Καραμανλής που θεώρησε ότι μπορούσε να τον ακολουθήσει στην κριτική.
Ο Μητσοτάκης, για τα μάτια του Σαμαρά, είχε κάνει σοβαρές υποχωρήσεις στις αυτοδιοικητικές εκλογές και μάλλον το έχει μετανιώσει. Αλλά στην πρόσφατη κριτική του ο Σαμαράς ξέφυγε, με νομοτελειακό αποτέλεσμα τη διαγραφή του – και πλέον ο Πρωθυπουργός δεν έχει την ασφυκτική εσωκομματική πίεση που αλλοίωνε το γράμμα των επιλογών του. Αν πριν από μερικές εβδομάδες ένιωθε πιεστικά την εσωκομματική αμφισβήτηση, σήμερα είναι απαλλαγμένος από αυτήν. Και προφανώς μπορεί να σκεφτεί εκ νέου με άνεση το πρόσωπο που θα επιλέξει.
Για την Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν πρέπει να είχε κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Της καταλογίζουν ότι πανηγύρισε δημόσια το βράδυ που ψηφίστηκε ο νόμος για τους γάμους ομόφυλων ζευγαριών. Γιατί να μην το πράξει; Ο νόμος είναι δίκαιος, η Ελλάδα προσαρμόζεται νομικά και πολιτισμικά με τα ειωθότα του δυτικού κόσμου ουσιαστικά εξουδετερώνοντας υποκριτικές προκαταλήψεις και ο συγκεκριμένος νόμος εισήχθη από την κυβέρνηση και βρήκε ευρύτερη συναίνεση. Επιπλέον, ο νόμος αυτός δεν ψηφίστηκε στη ζούλα: θεωρήθηκε απαίτηση των καιρών. Συνεπώς, για ποιον λόγο να μην τον χαιρετίσει η Πρόεδρος.
Από την άλλη πλευρά, η Πρόεδρος πήρε μεγάλο προσωπικό ρίσκο όταν φωτογραφήθηκε μπροστά από τον φράχτη του Εβρου, στηρίζοντας την πολιτική των συνόρων και, γενικώς, των ορίων που είναι απαραίτητα για την κοινωνική συνοχή, σε μια εποχή που έγινε προσπάθεια τα όρια αυτά να παραβιαστούν. Δεν μπορεί κι αυτό να μην το υπολογίσει ο Πρωθυπουργός.
Εγιναν λάθη από την πλευρά της προεδρίας; Μικρά, όπως η παρασημοφόρηση ενός ασχέτου – αλλά ήταν λάθη λόγω έλλειψης πείρας. Σε γενικές γραμμές όμως η Προεδρία Σακελλαροπούλου ήταν κάτι παραπάνω από θετική. Ηταν ό,τι ονειρεύονται οι πρωθυπουργοί: περιείχε θεσμική σοβαρότητα, αίσθηση του εθνικού ρόλου της Προέδρου και διακριτική ουδετερότητα από τις πολιτικές αντιδικίες. Οσο για την Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ήταν απλή, προσιτή στους πολίτες αλλά και, όταν χρειαζόταν, επίσημη.
Εχω την εντύπωση ότι αυτή την ταυτότητα της Προέδρου ο Πρωθυπουργός και την εκτιμά και την επιθυμεί.
Νέες εκδόσεις, παρουσιασμένες με υποκειμενική ματιά, αλλά οπωσδήποτε βιβλία που αξίζουν, από τον χώρο της λογοτεχνίας, παρουσιάζονται και σήμερα.
Από τα νέα πεζογραφήματα φίλων, προτείνω: Τη «Χυμευτή αγάπη μου» (Εστία) του συγγραφέα από τη Δράμα Βασίλη Τσιαμπούση – ένα κείμενο με εσωτερικότητα και ευαισθησία και με φόντο τη φοιτητική ζωή στη Θεσσαλονίκη των τελευταίων χρόνων της χούντας. Το νέο του Ξενοφώντα Μπρουντζάκη «Το καλοκαίρι του μεγάλου καύσωνα» (Καστανιώτη), που αναμετριέται με τις βεβαιότητες των ιδεολόγων επαναστατών της μεταπολίτευσης. Το μυθιστόρημα «Η Ανθούλα Σταθοπούλου στην Εγνατία με νεύρα» (Αρμός) του Στέφανου Τσιτσόπουλου, που στην ουσία βιογραφεί την πόλη του. Την επανέκδοση των δύο συλλογών με διηγήματα του Γιάννη Παλαβού, «Το αστείο» και «Το παιδί» (Ικαρος).
Μου άρεσαν πολύ και τα δύο ποιητικά βιβλία που προτείνω: η ποιητική σύνθεση του Ορφέα Απέργη «Τύφλαντ» (Νεφέλη), με τον τρόπο της «Ερημης χώρας» του Έλιοτ. Και η βραβευμένη και από την Ακαδημία συλλογή της Λένιας Ζαφειροπούλου «Φύση μισή» (Πόλις).
Και η ομολογία μιας αδυναμίας μου: ένα από τα βιβλία που μου άρεσαν είναι παιδικό: «Ο παράξενος Αδάμ και το Φεγγάρι» (Ψυχογιός) του Κυριάκου Αθανασιάδη. Πίστευα ότι ήταν φόρος τιμής στον «Παράξενο Αδάμ», ένα από τα κόμικς περιπέτειας που διαβάζαμε παιδιά, αλλά είναι πολλά ακόμα ωραία πράγματα… Καλά Χριστούγεννα.