Πριν από λίγο περισσότερο από ένα χρόνο, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Advances in Infectious Diseases περιγράφει λεπτομερώς ότι το 95% των λουριών για smartwatches και fitness bands ήταν μολυσμένα με διάφορα είδη επιβλαβών βακτηρίων.
Τώρα, μια νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε σε ένα έγκριτο περιοδικό αποκάλυψε μια ακόμη πιο δυσοίωνη εξέλιξη όσον αφορά τα λουράκια που πωλούνται για τα έξυπνα wearables που φοριούνται στον καρπό. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ACS’ Environmental Science & Technology Letters, υπογραμμίζει την παρουσία του υπερφθοροεξανικού οξέος (PFHxA) σε λουράκια από φθοριοελαστομερές που προσφέρονται από διάφορες κορυφαίες μάρκες.
Τα bands που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της χημικής ανάλυσης περιλαμβάνουν αυτά που προσφέρονται από μεγάλα ονόματα όπως η Google, η Samsung, η Apple, η Fitbit και η CASETiFY. Είναι ενδιαφέρον ότι η Samsung και η Apple πωλούν και οι δύο λουράκια από φθοριοελαστομερή, την κύρια προβληματική χημική ουσία που βρίσκεται στο επίκεντρο της έρευνας, και μάλιστα αναφέρουν τα «πλεονεκτήματά» τους στις ιστοσελίδες τους.
Το ερευνητικό έγγραφο εκφράζει την ανησυχία του για «την πολύ υψηλή συγκέντρωση PFHxA που μπορεί εύκολα να εξαχθεί από τις επιφάνειες των λουριών που είναι κατασκευασμένα από φθοριοελαστομερή». Το πιο ανησυχητικό είναι ότι οι άνθρωποι φορούν αυτές τις έξυπνες συσκευές για σχεδόν ολόκληρη τη διάρκεια της ημέρας.
Η έρευνα υπογραμμίζει πώς πολλά λουράκια διαφημίστηκαν στους φίλους του «αθλητισμού και της γυμναστικής», πράγμα που σημαίνει ότι φοριούνται κατά τη διάρκεια της άσκησης. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυξημένη επαφή με τον ιδρώτα και τους ανοιχτούς πόρους του δέρματος.
Αυτό είναι ανησυχητικό, διότι σχετικές έρευνες δείχνουν ότι το 50% της έκθεσης σε PFHxA απορροφάται μέσω του δέρματος και πάνω από το ένα τρίτο εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος. «Μια μελέτη ανέφερε ότι το PFHxA ήταν η τρίτη υψηλότερη συγκέντρωση PFAS που μετρήθηκε σε δείγματα ολικού αίματος», αναφέρει η ερευνητική ομάδα.Τα PFHxAs ανήκουν σε μια ιδιαίτερα επικίνδυνη κατηγορία χημικών ουσιών που είναι γνωστή ως «παντοτινές χημικές ουσίες» και έχουν αποκτήσει το διαβόητο όνομα επειδή επιμένουν και αποφεύγουν τον κανονικό κύκλο της περιβαλλοντικής διάσπασης. Το ανησυχητικό είναι ότι οι βλαβερές επιπτώσεις τους δεν έχουν ακόμη διερευνηθεί πλήρως.Με συχνή παρουσία σε όλα τα είδη, από καλλυντικά και μαγειρικά σκεύη μέχρι ρούχα και ηλεκτρονικά είδη, χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες σε καταναλωτικά αλλά και βιομηχανικά είδη, ιδίως λόγω της ανθεκτικότητάς τους απέναντι στη θερμότητα, το νερό, το λάδι και την έκθεση σε λίπη. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, ο καταστροφικός τους αντίκτυπος έχει αναγνωριστεί ευρέως.Οι παντοτινές χημικές ουσίες έχουν συνδεθεί με ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων υγείας, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου, και η παρουσία τους έχει τεκμηριωθεί σε αποθέματα πόσιμου νερού, στο έδαφος, ακόμη και σε είδη διατροφής. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ, το PFHxA είναι ένα από τα αποτελέσματα της διάσπασης των υπερ- και πολυφθοροαλκυλικών ουσιών (PFAS).
Στο πλαίσιο της έρευνας, η ομάδα επικεντρώθηκε στα φθοριοελαστομερή, τα οποία είναι ουσιαστικά μια κατηγορία συνθετικών ελαστικών που κατασκευάζονται από PFAS, αναζητώντας την παρουσία φθορίου και πάνω από δώδεκα άλλων επιβλαβών χημικών ουσιών. Είναι ενδιαφέρον ότι τα πιο ακριβά bands παρουσίαζαν εντονότερη παρουσία επιβλαβών χημικών ουσιών από τα φθηνότερα.Από τα 22 bands που ανέλυσε η ομάδα, όλα τα λουράκια από φθοριοελαστομερή παρουσίασαν την ύπαρξη φθορίου. Είναι ενδιαφέρον ότι ακόμη και τα λουράκια που δεν ήταν ρητά κατασκευασμένα από φθοριοελαστομερές αποκάλυψαν την παρουσία φθορίου, γεγονός που αποτελεί ισχυρό σημάδι παρουσίας PFAS.Μια επακόλουθη διαδικασία χημικής εκχύλισης αποκάλυψε την παρουσία PFHxA ως την πιο κοινή παντοτινή χημική ουσία σε εννέα από τα 22 λουράκια. Κατά μέσο όρο, η συγκέντρωση PFHxA ανήλθε σε 800 μέρη ανά δισεκατομμύριο (ppb), που είναι τέσσερις φορές υψηλότερη από τα καλλυντικά. Σε μία περίπτωση, η συγκέντρωση έφτασε τα 16.000 μέρη ανά δισεκατομμύριο (ppb).Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα, τα υψηλά επίπεδα PFHxA που ανιχνεύθηκαν στα λουράκια μπορεί να οφείλονται στη χρήση αυτής της ένωσης ως επιφανειοδραστικού κατά τη διαδικασία κατασκευής του φθοριοελαστομερούς.Η Alyssa Wicks, συν-συγγραφέας της ερευνητικής εργασίας, συνιστά στους χρήστες να επικεντρωθούν σε λουράκια χαμηλότερης τιμής για τα smartwatches και τα fitness bands τους, εάν επιδιώκουν να αποφύγουν την έκθεση στο PFHxA.
«Εάν ο καταναλωτής επιθυμεί να αγοράσει ένα λουράκι υψηλότερης τιμής, του προτείνουμε να διαβάσει την περιγραφή του προϊόντος και να αποφύγει όσα αναφέρονται ως περιέχοντα φθοριοελαστομερή», ανέφερε η Wicks.