Δεν έχω ιδία εμπειρία για την υγειονομική περίθαλψη των ΗΠΑ. Θα μεταφέρω όμως, αυτά που μου είπε μετανάστης πρώτης γενιάς από την Ικαρία, σε πτήση επιστροφής από την άλλη ακτή του Ατλαντικού.
Η, πλήρως ασφαλισμένη, κόρη του επρόκειτο να γεννήσει. Μπήκε στο μαιευτήριο, καλωσόρισε το παιδί της στον κόσμο, σύντομα όμως, προέκυψαν επιπλοκές που άφησαν αδιάφορους τους γιατρούς, αφού το πρόγραμμα της κάλυπτε μόνο δυο ημέρες νοσηλείας.
Ο συνδυασμός που ανέδειξε σε ήρωα τον Λουίτζι Μαντζιόνε, βασικό ύποπτο για τη δολοφονία του CEO της τέταρτης μεγαλύτερης εταιρείας των ΗΠΑ.
Έπρεπε να αδειάσει λοιπόν, το κρεβάτι στις δυο ημέρες. Ακόμα και αν αυτό μπορούσε να στοιχίσει τη ζωή της.
Αν καταφέρεις να δεις έστω μια σεζόν του Resident στο Netflix -που κινείται γύρω από τα όσα απάνθρωπα συντελούνται στα νοσοκομεία-, χωρίς να σε πιάσει το στομάχι σου, θα ήθελα να με ενημερώσεις. Ενδιαφέρομαι να σε κάνω θέμα.
Βέβαια, τώρα που το σκέφτομαι μπορούμε απλά να δούμε τι συμβαίνει εντός των συνόρων.
Στις ΗΠΑ όμως, o νεαρός Λουίτζι Μαντζιόνε (Luigi Mangione) αποθεώνεται σαν να είναι ήρωας από χιλιάδες ανθρώπους, ενώ κατηγορείται πως σκότωσε τον Μπράιαν Τόμπσον, εκτελεστικό διευθυντή της UnitedHealhtCare. Η εταιρεία αυτή είναι εκ των μεγαλύτερων παρόχων ασφάλισης υγείας στις ΗΠΑ. Για την ακρίβεια, είναι η τέταρτη μεγαλύτερη εταιρεία της χώρας, με βάση την κεφαλαιοποίηση της αγοράς, μετά τις Apple, Google, Walmart.
Να δούμε και πού οφείλει την επιτυχία της.
Οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες στις ΗΠΑ παρέχουν ‘πακέτα’ ασφάλισης υγείας σε άτομα, οικογένειες, εργοδότες και κυβερνητικά προγράμματα. Όλες κατηγορούνται από τους πολίτες πως δίνουν προτεραιότητα στην κερδοφορία έναντι των αποτελεσμάτων των ασθενών.
Δεν καλύπτουν όλες τις υπηρεσίες που έχουν ανάγκη οι πολίτες (το τζακ ποτ είναι να δίνει η ασφάλιση στη δουλειά οδοντίατρο) ή όλους τους πολίτες, ενώ είναι από τα πιο ακριβά στον πλανήτη. Επίσης, κάνουν δύσκολη έως αδύνατη την πρόσβαση στους ανασφάλιστους ή τους υποασφαλισμένους -που οδηγεί σε υψηλότερο κόστος εκτός δικτύου.
Οι χρεώσεις είναι πολύ υψηλές, αρνούνται τακτικά αξιώσεις, ενώ καλύπτουν περιορισμένα τις απαραίτητες θεραπείες. Σε ορισμένες περιοχές είναι περιορισμένα και τα δίκτυα. Προφανώς δεν έχουν προτεραιότητα τη ψυχική υγεία, γιατί στοιχίζει ακριβά καθώς δεν τελειώνει η ανάγκη σε μια επίσκεψη.
Ακόμα και οι πλήρως ασφαλισμένοι ασθενείς ζουν πάντα τον παράγοντα του αιφνιδιασμού όταν βλέπουν τις χρεώσεις, με την UnitedHealhtCare (της οποίας CEO ήταν ο Τόμπσον) συνήθως να αρνείται αξιώσεις. Επίσης, έχει μεγάλες καθυστερήσεις στην απόδοσή τους.
Γενικά -όπως λένε οι Αμερικανοί-, οι εταιρείες αυτές κάνουν ό,τι μπορούν για να δημιουργήσουν εμπόδια στην φροντίδα της υγείας των πολιτών.
Προφανώς και αυτά είναι πράγματα που επιτρέπουν οι κυβερνήσεις (όποιος και αν είναι στην κεφαλή), με ανεπαρκείς νόμους για τους ασφαλιστές, περιορισμένο έλεγχο της Medicaid (ας πούμε το υπουργείο υγείας) και την αδιαφορία ως προς τις μεταρρυθμίσεις που μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
O κατηγορούμενος για το έγκλημα έχει τα δικά του προϊόντα (merch) στην πρώτη εταιρεία e-commerce που σου έρχεται στο μυαλό, όταν θες να αγοράσεις κάτι χειροποίητο ή vintage.
Aν αναζητήσεις το όνομά του, θα προκύψουν τουλάχιστον 433 αποτελέσματα. Μεταξύ τους είναι και κάποια του Luigi από το Super Mario.
Σε ό,τι αφορά τον συλληφθέντα ως δράστη της δολοφονίας του CEO της UnitedHealhtCare, υπάρχουν φούτερ, μπλούζες, σκουφιά, καπέλα κ.α. που τον απεικονίζουν και άλλα που αναφέρουν το Deny, Delay, Depose ή το Free Luigi ή το Healthcare Reform. Θα τα εξηγήσουμε όλα, αρχής γενομένης από το όνομά του που έχει κατακλείσει τις διαδικτυακές πλατφόρμες από την περασμένη Δευτέρα.
Παρεμπιπτόντως, ο δικηγόρος του Mangione ενημέρωσε πως ο πελάτης του θα δηλώσει αθώος και ότι έλαβε emails με προσφορές κάλυψης των νομικών του εξόδων.
Ο Άγγελος Αλεξόπουλος έγραψε για το λόγο που δεν είναι πολύ εύκολο να κατηγοριοποιήσει κάποιος τον κατηγορούμενο, ως προερχόμενο από εύπορη οικογένεια, αριστούχο φημισμένου σχολείου και πανεπιστημίου και developer εφαρμογών.
«Κι όμως, το μανιφέστο του, που βρέθηκε μαζί με το όπλο που φέρεται να χρησιμοποίησε, μιλάει για συστημικές αδικίες, αντικαπιταλιστικά ιδεώδη και ακόμη και θαυμασμό για τον Unabomber, Τεντ Καζίνσκι –αν απέρριπτε τις βίαιες μεθόδους του.
«Δεν ήταν ένας απελπισμένος περιθωριακός που αγωνιζόταν να αποκτήσει ευκαιρίες· ήταν ένας «εκ των έσω» που απογοητεύτηκε από τα ίδια το σύστημα που φαινομενικά είχε καλλιεργήσει την επιτυχία του».
Luigi Mangione’s back pain was so intense that he couldn’t be ‘physically intimate’ with anyone, former landlord says https://t.co/fvTofQTAsK pic.twitter.com/MfxhkitDhY— New York Post (@nypost) December 10, 2024
Στις ημέρες που ακολούθησαν της δολοφονίας, προέκυψαν πληροφορίες που θέλουν τον κύριο ύποπτο να αντιμετώπισε διαδοχικές προκλήσεις με το σύστημα υγείας, δεδομένου του ιστορικού που έχει με προβλήματα στην σπονδυλική στήλη.
Σύμφωνα με όσα έχει αναφέρει κατά καιρούς ο ίδιος στα social media, έχει υποβληθεί σε σοβαρή χειρουργική επέμβαση, με το ενδιαφέρον που εκδήλωσε για βιβλία σχετικά με τον πόνο στην πλάτη και τη θεραπεία να υποδηλώνουν πως αντιμετώπιζε χρόνιο πρόβλημα ή/και πρόβλημα κινητικότητας.
Στο μανιφέστο του εξέφραζε τη δυσαρέσκεια του προς την εταιρική Αμερική και δη τη βιομηχανία της υγειονομικής περίθαλψης (το χειρόγραφο πρότεινε πως θεωρούσε τη δολοφονία ως μια συμβολική πράξη ενάντια στην αντιληπτή διαφθορά και εκμετάλλευση από τον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης) που όπως φαίνεται από τις αντιδράσεις, έχει απογοητεύσει πολλούς Αμερικανούς.
Θεώρησαν λοιπόν, πως έγινε ο άνθρωπός τους. Αυτός που είπε όσα σκέφτονται και ζουν και δεν δίστασε να τα βάλει με το σύστημα.
Ένας άλλος λόγος που αποθεώνεται είναι η εμφάνισή του που «έχει διαμορφώσει αναμφισβήτητα τον δημόσιο λόγο, αντανακλώντας τις ευρύτερες κοινωνικές τάσεις να επικεντρωθεί σε φυσικά χαρακτηριστικά κατά τη διαμόρφωση κρίσεων».
Οι ψυχολόγοι που έχουν επιστρατευτεί για να εξηγήσουν πώς γίνεται εκατοντάδες χιλιάδες (αν όχι εκατομμύρια) άνθρωποι να στηρίζουν έναν δολοφόνο, συμφωνούν πως η συγκεκριμένη υπόθεση αντανακλά ευρύτερες διαφορές στην κοινή γνώμη σχετικά με τη δικαιοσύνη, τη δυναμική της εξουσίας και την ηθική δικαιολόγηση για ακραίες ενέργειες.
Αυτή η πόλωση εξελίσσεται εν προκειμένω, σε ένθερμες διαδικτυακές συζητήσεις.
Πέραν του hashtag #FreeLuigi κυριαρχούν στις ψηφιακές πλατφόρμες το «Deny, Delay, Depose» και το «Healthcare Reform», ενώ τρέχουν παράλληλα δράσεις για την οικονομική βοήθεια του νεαρού. Την ίδια ώρα, δεν είναι πολλοί αυτοί που εκφράζονται θετικά για το θύμα.
Το «Deny, Delay, Depose» (απόρριψη, καθυστέρηση, κατάθεση) αφορά την κριτική για την απόρριψη ασφαλιστικών αξιώσεων που είναι συνήθης πρακτική. Το Healthcare Reform επισημαίνει την ανάγκη να γίνουν μεταρρυθμίσεις, ώστε να έχουν όλοι δικαίωμα στην πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.
Το Economic Times έγραψε ότι τα μηνύματα αλληλεγγύης για τον Mangione αντακαλούν την απογοήτευση των Αμερικανών πολιτών για τις πρακτικές του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης.
Η ταυτότητά του ως νεαρού, έξυπνου και τεχνικά καταρτισμένου ανθρώπου έκανε πολλούς να τον βλέπουν ως θύμα κοινωνικών πιέσεων και όχι μόνο ως δράστη.
Πέραν του αντιεταιρικού συναισθήματος που αγγίζει πολλούς Αμερικανούς, σε πολλά διαφορετικά επίπεδα, ό,τι συμβαίνει και αφορά τον 26χρονο έχει και μια πιο προσωπική χροιά. Εξ ου και πολλές από τις αναρτήσεις που τον αφορούν έχουν στο επίκεντρο την εμφάνισή του.
his smile is so irresistible, i need him so bad.. pic.twitter.com/N0Cuvzxl1J— baiffei | luigi mangione’s wife (@baiffeis) December 11, 2024
Έχει χαρακτηριστεί χαρισματικός και ελκυστικός. Οι φωτογραφίες του σε επαγγελματικά και προσεγμένα περιβάλλοντα, ‘διηγούνται’ την ιστορία ενός «λαμπρού νεαρού με δυνατότητες» που ένεκα των περιστάσεων προέβη σε ακραία πράξη.
Τονίζεται πως η ελκυστικότητα του εκτοξεύεται από το γεγονός ότι τα έβαλε με το κατεστημένο.
Όλο αυτό είναι φαινόμενο που ονομάζεται «Halo Effect».
Δηλαδή, Φαινόμενο Φωτοστέφανου, που είναι μορφή στερεότυπου.
Ο όρος ανήκει στον ψυχολόγο Edward Thorndike. Τον εμπνεύστηκε το 1920, σε μελέτη που είχε τίτλο «Ένα διαρκές λάθος στη ψυχολογική αξιολόγηση» των στρατιωτών. Χαρακτήρισε κατ’ αυτόν τον τρόπο, τη μεροληψία κατά την οποία μια θετική ιδιότητα (πχ ελκυστικότητα) δημιουργούσε ένα «φωτοστέφανο» στους υποψήφιους στρατιωτικούς για προαγωγή, που σκέπαζε τις άλλες κρίσεις -πχ ευγένεια, ευφυΐα κ.α.
Με εξελικτικούς όρους, οι άνθρωποι συνδέουν τη φυσική ελκυστικότητα με την υγεία, τη γονιμότητα και τη γενετική ικανότητα. Αυτές οι συσχετίσεις μπορεί ασυνείδητα να επηρεάσουν τις αντιλήψεις για τα θετικά χαρακτηριστικά στο χαρακτήρα ελκυστικών ατόμων.
Επιπροσθέτως, η ελκυστικότητα προσέφερε ιστορικά κοινωνικά πλεονεκτήματα, οδηγώντας σε ασυνείδητες υποθέσεις ότι τα όμορφα άτομα είναι συμπαθή και αξιόπιστα. Συχνά προβάλλουμε ιδιότητες, όπως η ζεστασιά, η γενναιοδωρία και η ικανότητα σε αυτά.
Έναν ρόλο για την ενίσχυση της -αμφισβητούμενης- σύνδεσης έχουν παίξει και οι ταινίες και οι διαφημίσεις που εμφανίζουν ως ήρωες τους όμορφους ανθρώπους. Έτσι, καλλιεργούνται και διατηρούνται σιωπηρά στερεότυπα, όπως ότι η ομορφιά ισούται με την καλοσύνη.
Έχει φανεί και ότι τα ελκυστικά άτομα μπορεί να έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε ευκαιρίες που ενισχύουν τις κοινωνικές δεξιότητες, ενισχύοντας περαιτέρω τη συμπάθειά τους.
Ενδεχομένως η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ελκυστικού εγκληματία που δρούσε ανενόχλητος για χρόνια, μολονότι είχε ανακριθεί πολλάκις, είναι ο Τεντ Μπάντι. Μολονότι υπήρχαν στοιχεία που τον έδεναν με περιστατικά, οι αστυνομικοί κατέληγαν πάντα στο ότι «είναι πολύ όμορφος. Δεν έχει λόγο να βιάζει και να σκοτώνει».