Ένας 50χρονος γιατρός από τη Σαουδική Αραβία έπεσε με αυτοκίνητο πάνω σε χριστουγεννιάτικη αγορά στο Μαγδεμβούργο, σκοτώνοντας πέντε ανθρώπους και τραυματίζοντας πολλούς άλλους. Ορισμένοι από τους βαριά τραυματίες δίνουν μάχη για τη ζωή τους. Η Γερμανία βρίσκεται σε κατάσταση σοκ -και πάλι, θα μπορούσε να πει κανείς.
Ο Δρ. Ρόναλντ Μαϊνάρντους, πολιτικός αναλυτής και σχολιαστής, γράφει στο NEWS 24/7 για την πολύνεκρη τραγωδία στο Μαγδεμβούργο και την επόμενη ημέρα στο πολιτικό σκηνικό της Γερμανίας.
Το μακελειό στο Μαγδεμβούργο σηματοδοτεί την τρίτη επίθεση σε σύντομο χρονικό διάστημα: μετά την ισλαμιστική επίθεση στο Σόλινγκεν και τη φονική επίθεση με μαχαίρι εναντίον αστυνομικού στο Μανχάιμ, το περιστατικό αυτό έρχεται να προστεθεί στη βιαιότητα. Αναφορές για επιθέσεις με μαχαίρι έχουν γίνει σχεδόν ρουτίνα. Το κύμα δημόσιας βίας έχει καταστρέψει την αίσθηση ασφάλειας της Γερμανίας.
Η επίθεση στο Μαγδεμβούργο θυμίζει οδυνηρά την επίθεση στην πλατεία Breitscheidplatz του Βερολίνου πριν από οκτώ χρόνια. Και τότε, επίσης, ένας άνδρας οδήγησε ένα όχημα σε μια χριστουγεννιάτικη αγορά. Και τότε, επίσης, η θανατηφόρα επίθεση σημειώθηκε πριν από τα Χριστούγεννα -μια χρονική περίοδο που παραδοσιακά συνδέεται με την ειρήνη, τη χαρά και την περισυλλογή.
Το γεγονός ότι ο δράστης στο Μαγδεμβούργο δεν ήταν ισλαμιστής, σε αντίθεση με τους δράστες στο Ζόλινγκεν, το Μάνχαϊμ ή το Βερολίνο, εντείνει περαιτέρω το άγχος. Οι αρχές ασφαλείας φαίνεται να είναι σε σύγχυση, χωρίς σαφή κριτήρια για τον εντοπισμό απειλών. Η επίθεση στο Μαγδεμβούργο είναι καταστροφή για μια ήδη ανήσυχη χώρα.
«Μετά από 25 χρόνια σε αυτόν τον τομέα, νομίζεις ότι τίποτα δεν μπορεί να σε εκπλήξει πλέον», γράφει ο ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας Πέτερ Νόιμαν, ο οποίος διδάσκει στο Λονδίνο, στην πλατφόρμα Χ. «Αλλά ένας 50χρονος Σαουδάραβας πρώην μουσουλμάνος, που ζει στην Ανατολική Γερμανία, αγαπά την AfD και θέλει να τιμωρήσει τη Γερμανία για την ανεκτικότητά της προς τους ισλαμιστές—αυτό δεν ήταν σίγουρα στο ραντάρ μου».
Ο Γερμανός ειδικός, που είχε συμβουλεύσει τη CDU στις εκλογές πριν από τρία χρόνια, αποτυπώνει την πολυπλοκότητα του βιογραφικού του δράστη. Οι διαθέσιμες πληροφορίες σκιαγραφούν την εικόνα ενός ατόμου που δεν ταιριάζει στις συμβατικές κατηγορίες. Οι αναλυτές και οι σχολιαστές δυσκολεύονται εξίσου να προσδιορίσουν τα κίνητρά του.
Το μακελειό του Μαγδεμβούργου έρχεται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή: σε μόλις δύο μήνες, η Γερμανία θα διεξάγει πρόωρες ομοσπονδιακές εκλογές. Η κυβέρνηση βρίσκεται υπό τεράστια πίεση, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν πιθανή νίκη για τη συντηρητική CDU.
Εν τω μεταξύ, η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) σημειώνει άνοδο στη δημοτικότητα. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ένας στους πέντε ψηφοφόρους θα ψήφιζε το κόμμα. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι η AfD έχει εκμεταλλευτεί την τραγωδία για πολιτικά οφέλη. «Η βία, ο τρόμος και ο φόβος έχουν γίνει μέρος της καθημερινότητας λόγω αποτυχημένων πολιτικών μετανάστευσης», δήλωσε ένας ανώτερος εκπρόσωπος του κόμματος.
Οι απλοϊκές κατηγορίες και οι γενικόλογες εξηγήσεις είναι χαρακτηριστικά των λαϊκιστών. Οι ακροδεξιοί ριζοσπάστες της Γερμανίας βρίσκουν ισχυρούς συμμάχους στο εξωτερικό, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Μόνο το AfD μπορεί να σώσει τη Γερμανία», έγραψε ο Elon Musk στο X, ο οποίος ανέβηκε πρόσφατα σε κορυφαίο σύμβουλο του Ντόναλντ Τραμπ. Στο ίδιο πλαίσιο, ο Μασκ αποκάλεσε την καγκελάριο της Γερμανίας «ανίκανο ανόητο» και απαίτησε την άμεση παραίτησή του -μια πρόκληση που είναι απίθανο να βελτιώσει τις γερμανοαμερικανικές σχέσεις.
Το ίδιο το AfD δεν έφτασε τόσο μακριά όσο ο Μασκ. Το κόμμα έχει καλέσει σε διαδηλώσεις στο Μαγδεμβούργο και απαιτεί την παραίτηση του υπουργού Εσωτερικών του κρατιδίου. Το AfD συνεχίζει να διατυπώνει σαρωτικές κατηγορίες ότι οι αρχές ασφαλείας απέτυχαν στα καθήκοντά τους.
Το κατά πόσον η επίθεση θα μπορούσε να είχε αποτραπεί με πιο επιθετικές πολιτικές απέλασης είναι ασαφές και θα κυριαρχήσει στις έρευνες των επόμενων ημερών. Όσοι προσφέρουν γρήγορες και απλοϊκές λύσεις σε μια τόσο περίπλοκη κατάσταση αποκαλύπτουν ότι στόχος τους δεν είναι η αλήθεια αλλά η προεκλογική εκστρατεία.
Εν τω μεταξύ, περισσότερες λεπτομέρειες για τον δράστη στο Μαγδεμβούργο έρχονται στο φως. Ο Ταλέμπ Α., όπως αναφέρεται στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης, είχε μοιραστεί ανοιχτά τις ριζοσπαστικές του απόψεις στο διαδίκτυο. Σε μια συνέντευξή του στη «Frankfurter Allgemeine Zeitung» το 2019, περιέγραψε τον εαυτό του ως «τον πιο επιθετικό κριτικό του Ισλάμ στην ιστορία». Με την πάροδο του χρόνου, το μίσος του για το Ισλάμ μετατράπηκε σε βαθιά απέχθεια προς τη Γερμανία, τη χώρα που του είχε προσφέρει άσυλο.
Ο δράστης φαινόταν να καθοδηγείται από μια διαστρεβλωμένη επιθυμία να προκαλέσει θανατηφόρο πλήγμα στη νέα του πατρίδα – μια πολιτική διαστροφή του ανώτατου βαθμού. Τα γραπτά του αποκαλύπτουν όχι μόνο περιφρόνηση για το Ισλάμ αλλά και για τη φιλελεύθερη και ανοιχτή κοινωνία της Γερμανίας, εκθέτοντας τη βαθιά διαστρεβλωμένη ιδεολογία πίσω από τις πράξεις του. Αυτή είναι μια μορφή εξτρεμισμού που δεν μπορεί να κατηγοριοποιηθεί εύκολα ούτε ως ακροδεξιά ούτε ως θρησκευτική.
Τον Αύγουστο, ο Taleb A. ανήρτησε ρητές απειλές βίας στην πλατφόρμα X: «Αν η Γερμανία θέλει πόλεμο, θα της δώσουμε πόλεμο. Αν η Γερμανία θέλει να μας σκοτώσει, θα τους σφάξουμε, θα πεθάνουμε ή θα πάμε στη φυλακή με υπερηφάνεια», έγραψε στα αραβικά. Η Σαουδική Αραβία, αναγνωρίζοντας προφανώς τον κίνδυνο, είχε προειδοποιήσει τις γερμανικές αρχές γι’ αυτόν. Το γιατί η αστυνομία δεν ενήργησε εγκαίρως είναι ένα από τα κρίσιμα ερωτήματα που θα κυριαρχήσουν στις συζητήσεις των επόμενων ημερών.
*Ο Δρ. Ρόναλντ Μαϊνάρντους είναι πολιτικός αναλυτής και σχολιαστής και Κύριος Ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ