Η κυβέρνηση της Δανίας ανακοίνωσε μια τεράστια αύξηση των αμυντικών δαπανών για τη Γροιλανδία, λίγες ώρες αφότου ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε την επιθυμία του να αγοράσει την περιοχή της Αρκτικής.
Ο υπουργός Άμυνας της Δανίας Τρόελς Λουντ Πόουλσεν δήλωσε ότι το πακέτο είναι «διψήφιο ποσό δισεκατομμυρίων» σε κορώνες, ή τουλάχιστον 1,5 δισ. Δολάρια, σύμφωνα με το BBC.
Χαρακτήρισε τη χρονική στιγμή της ανακοίνωσης ως «ειρωνεία της μοίρας».
Τη Δευτέρα ο Τραμπ δήλωσε ότι η ιδιοκτησία και ο έλεγχος του τεράστιου νησιού ήταν «απόλυτη ανάγκη» για τις ΗΠΑ.
Η Γροιλανδία, ένα αυτόνομο έδαφος της Δανίας, φιλοξενεί μια μεγάλη διαστημική εγκατάσταση των ΗΠΑ και είναι στρατηγικής σημασίας για τις ΗΠΑ, καθώς βρίσκεται στη συντομότερη διαδρομή προς την Ευρώπη.
Διαθέτει σημαντικά αποθέματα ορυκτών πόρων και πετρελαίου.
Ο Πούλσεν δήλωσε ότι το πακέτο θα επιτρέψει την αγορά δύο νέων πλοίων ελέγχου, δύο νέων μη επανδρωμένων αεροσκαφών μεγάλου βεληνεκούς και δύο επιπλέον ομάδων έλκηθρων με σκύλους.
Θα περιλαμβάνει επίσης χρηματοδότηση για την αύξηση του προσωπικού της Αρκτικής Διοίκησης στην πρωτεύουσα Νουκ και την αναβάθμιση ενός από τα τρία κύρια πολιτικά αεροδρόμια της Γροιλανδίας ώστε να μπορεί να εξυπηρετεί υπερηχητικά μαχητικά αεροσκάφη F-35.
«Δεν έχουμε επενδύσει αρκετά στην Αρκτική για πολλά χρόνια, τώρα σχεδιάζουμε μια ισχυρότερη παρουσία», δήλωσε.
Η ανακοίνωση ήρθε μία ημέρα αφότου ο Τραμπ δήλωσε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Truth Social:
«Για τους σκοπούς της εθνικής ασφάλειας και της ελευθερίας σε ολόκληρο τον κόσμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής θεωρούν ότι η ιδιοκτησία και ο έλεγχος της Γροιλανδίας είναι απολύτως αναγκαία».
Ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας Μουτ Έγκεντε απάντησε στα σχόλια του Τραμπ, λέγοντας «δεν είμαστε προς πώληση».
Πρόσθεσε όμως ότι οι κάτοικοι της Γροιλανδίας θα πρέπει να συνεχίσουν να είναι ανοιχτοί για συνεργασία και εμπόριο, ιδίως με τους γείτονές τους.
Αναλυτές λένε ότι το σχέδιο συζητείται εδώ και πολύ καιρό και δεν πρέπει να θεωρηθεί ως άμεση απάντηση στα σχόλια του Τραμπ.
Μέχρι τώρα η Δανία έχει αργήσει πολύ να επεκτείνει τη στρατιωτική της ικανότητα στη Γροιλανδία, λένε, αλλά αν η χώρα δεν είναι σε θέση να προστατεύσει τα ύδατα της από τις καταπατήσεις της Κίνας και της Ρωσίας, τότε οι απαιτήσεις των ΗΠΑ για μεγαλύτερο έλεγχο είναι πιθανό να αυξηθούν.
Ο ταγματάρχης του στρατού Στιν Κγιάεργκαρντ της Δανικής Ακαδημίας Άμυνας υποστηρίζει ότι ίσως ήταν πρόθεση του Τραμπ να πιέσει τη Δανία σε μια τέτοια κίνηση.
«Πιθανόν να πυροδοτήθηκε από την ανανεωμένη εστίαση του Τραμπ στην ανάγκη εναέριου και θαλάσσιου ελέγχου γύρω από τη Γροιλανδία και τις εσωτερικές εξελίξεις, όπου κάποιοι εκφράζουν τη βούληση να κοιτάξουν προς τις ΗΠΑ», δήλωσε στο BBC.
Η αρχική πρόταση του Τραμπ το 2019 να αποκτήσουν οι ΗΠΑ τη Γροιλανδία, η οποία είναι το μεγαλύτερο νησί του κόσμου, οδήγησε σε παρόμοια έντονη επίπληξη από τους εκεί ηγέτες.
Τότε η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρέντερικσον χαρακτήρισε την ιδέα «παράλογη», οδηγώντας τον Τραμπ να ακυρώσει ένα επίσημο ταξίδι στη χώρα.
Δεν είναι ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που προτείνει την αγορά της Γροιλανδίας.
Η ιδέα αυτή διατυπώθηκε για πρώτη φορά κατά τη δεκαετία του 1860 επί προεδρίας του Άντριου Τζόνσον.