Του Γιώργου Παλληκάρη
Τι ακριβώς συνέβη χθες και εκατοντάδες οδηγοί έμειναν σταματημένοι στον δρόμο από το Λιβάδι προς την Αράχωβα; Γιατί τα ηλεκτρικά «γονάτισαν», σύμφωνα με την ανακοίνωση της αστυνομίας, και προκάλεσαν αυτό το απίθανο χάος που διήρκησε πάνω από 4 ώρες;
Κρύο = Εχθρός των ηλεκτρικών
Δεν είναι μυστικό πως σε συνθήκες κρύου ή παγετού, η αυτονομία των ηλεκτρικών αυτοκινήτων πέφτει κατακόρυφα και ο λόγος είναι απλός. Η λειτουργία του συστήματος θέρμανσης απαιτεί τεράστια ποσοστά ενέργειας, με αποτέλεσμα να μειώνει την αυτονομία σε πολύ μεγάλο βαθμό (από 17% έως και 41% ανάλογα το μοντέλο). Φυσικά όσο μεγαλύτερη είναι η μπαταρία, τόσο μεγαλύτερο είναι και το περιθώριο απώλειας ενέργειας όμως η θέρμανση (και η ψύξη το χειμώνα), είναι άκρως απαιτητικές για τη μπαταρία και επηρεάζουν την συνολική αυτονομία περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη λειτουργία.
Δείτε εδώ πόσο μειώνονται στο κρύο οι αυτονομίες γνωστών ηλεκτρικών μοντέλων
Ένας δεύτερος λόγος που το κρύο είναι εχθρός των ηλεκτρικών, είναι το γεγονός πως οι χημικές αντιδράσεις στο εσωτερικό της μπαταρίας, χρειάζονται περισσότερο χρόνο να εκτελεστούν όταν οι θερμοκρασίες είναι πολύ χαμηλές. Πιο συγκεκριμένα, τα περισσότερα EV χρησιμοποιούν μπαταρίες ιόντων λιθίου, η λειτουργία των οποίων βασίζεται στην μετακίνηση ιόντων από την άνοδο στην κάθοδο. Όταν υπάρχει αρκετά χαμηλή θερμοκρασία, αυτή η διαδικασία επιβραδύνεται αισθητά με αποτέλεσμα να μειώνεται και η απόδοση της μπαταρίας και κατά συνέπεια και η προσφερόμενη αυτονομία.
Γιατί στη Νορβηγία δεν έχουν πρόβλημα τα ηλεκτρικά και έχουν στην Αράχωβα;
Είναι λογικό να παραξενευτεί κάποιος με το χθεσινό συμβάν, εάν αναλογιστεί πως η χώρα με τα μεγαλύτερα ποσοστά ηλεκτρικών Ι.Χ. είναι η παγωμένη και γεμάτη χιόνι Νορβηγία. Πως εκεί δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο και συνέβη με τα πρώτα χιόνια στην Αράχωβα;
Η απάντηση είναι απλή και λέγεται δίκτυο φόρτισης και προνοητικότητα. Είναι ξεκάθαρο πως οι κάτοχοι των ηλεκτρικών Ι.Χ. εχθές στην Αράχωβα δεν είχαν επαρκώς φορτισμένα τα μοντέλα τους, και λόγω της καταπόνησης της μπαταρίας (άρα και της αυτονομίας) από το κρύο, έμειναν. Στη Νορβηγία κάθε λίγα χιλιόμετρα υπάρχει σταθμός ταχυφορτιστών, έτσι ώστε κάθε μετακίνηση να είναι safe. Στην Ελλάδα υπάρχει ακόμα τεράστιο πρόβλημα υποδομών, κάτι που στις δημοσκοπήσεις αναγράφεται ως η πρώτη αιτία μη υιοθέτησης ηλεκτρικών οχημάτων.
Τελικά ποιος φταίει;
Με απλά λόγια, το χθεσινό χάος στην Αράχωβα προκλήθηκε από κακό υπολογισμό των κατόχων EV σχετικά με το επίπεδο ενέργειας στις μπαταρίες τους, αλλά και από την ελλιπή υποδομή φορτιστών στην περιοχή. Ειδικά σε μία κρύα περιοχή, η οποία προσελκύει εύπορους πολίτες οι οποίοι έχουν την δυνατότητα να αγοράσουν ηλεκτρικό, θα έπρεπε οι φορτιστές για EV να ήταν ακόμα περισσότεροι, ακριβώς για να αποφευχθούν τα χθεσινά.
Η διαδικασία ρυμούλκησης ενός ηλεκτρικού απαιτεί χρόνο και έχει ειδικό πρωτόκολλο
Εάν ένα αυτοκίνητο με κινητήρα εσωτερικής καύσης «μείνει» στο δρόμο, είτε λόγω έλλειψης καυσίμου είτε μηχανικής βλάβης, μπορούμε να το σπρώξουμε με τα χέρια, να το τραβήξουμε με σχοινί και να το ρυμουλκήσουμε χωρίς να προκληθούν έξτρα βλάβες.
Στην περίπτωση ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου όμως, κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό. Είτε το EV ακινητοποιηθεί λόγω έλλειψης ρεύματος, είτε για κάποια άλλη μηχανική βλάβη, η μετακίνηση του είναι μία δύσκολη υπόθεση. Το θέμα έγκειται στο γεγονός πως εάν περιστραφούν οι τροχοί του, επειδή θα γίνει ανάκτηση ενέργειας και θα παραχθεί ρεύμα, αυτό το ρεύμα μπορεί να δημιουργήσει σοβαρές βλάβες στα ηλεκτρονικά του συστήματα, στην μπαταρία, ίσως ακόμα και στον ίδιο τον ηλεκτροκινητήρα.
Ένα ακινητοποιημένο ηλεκτρικό όχημα πρέπει να φορτωθεί επάνω σε γερανό. Εάν μπορεί να μπει η «νεκρά» και να λυθεί το χειρόφρενο, τότε μπορούμε να το σπρώξουμε για ελάχιστα μέτρα και με πολύ αργό ρυθμό στο γερανό. Εάν δεν μπορεί να επιλεχθεί η νεκρά ή το χειρόφρενο δεν λύνεται, τότε η μεταφορά του στον γερανό γίνεται αναγκαστικά με τα ειδικά ροδάκια που τοποθετούνται κάτω από τις κανονικές ρόδες και αναλαμβάνουν τη μεταφορά, ή με υδραυλικό βραχίωνα που το φορτώνει αυτόματα.
Αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι πως εάν κινείστε με ηλεκτρικό όχημα και για οποιαδήποτε λόγο μείνει, τότε πρέπει να φορτωθεί σε γερανό και να μην ρυμουλκηθεί με τους τροχούς του να ακουμπούν στο έδαφος και να περιστρέφονται.