Η συριακή οργάνωση «Λευκά Κράνη» ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι ερευνά αναφορές επιζώντων της διαβόητης φυλακής Saydnaya στη Συρία, σύμφωνα με τις οποίες άνθρωποι κρατούνται σε κρυφά υπόγεια κελιά.
Η φυλακή Saydnaya, το «ανθρώπινο σφαγείο» της Συρίας, έπεσε στα χέρια των ανταρτών καθώς η διακυβέρνηση του Μπασάρ αλ Άσαντ έφτασε στο τέλος της. Χιλιάδες κρατούμενοι απελευθερώθηκαν μετά από αρκετά χρόνια βασανιστηρίων.
Γράφοντας στο X, η ομάδα αναφέρει ότι έχει αναπτύξει πέντε «εξειδικευμένες ομάδες έκτακτης ανάγκης» στη φυλακή, οι οποίες συνοδεύονται από ένα άτομο που γνωρίζει τη διάταξη της φυλακής.
Η Saydnaya είναι μία από τις φυλακές που άνοιξαν πλήρως, όταν οι αντάρτες ανέλαβαν τον έλεγχο της χώρας, με δεκάδες βίντεο να κάνουν τον γύρο του διαδικτύου.
Footage allegedly from Saydnaya prison, Syria. The moment when women and children are freed pic.twitter.com/FDbZKcd7tg— Ted (@Ted_TEFL) December 8, 2024
Οι αρχές στην επαρχία της Δαμασκού ανέφεραν ότι συνεχίζονται οι προσπάθειες απελευθέρωσης των κρατουμένων, ορισμένοι από τους οποίους «σχεδόν πέθαναν από ασφυξία» από την έλλειψη εξαερισμού.
Η επαρχιακή διοίκηση της Δαμασκού απηύθυνε έκκληση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε πρώην στρατιώτες και εργαζόμενους στις φυλακές του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ να δώσουν στις δυνάμεις των ανταρτών τους κωδικούς για τις ηλεκτρονικές υπόγειες πόρτες.
Σύμφωνα με τους ίδιους, δεν μπόρεσαν να τις ανοίξουν προκειμένου να απελευθερώσουν «περισσότερους από 100.000 κρατούμενους που φαίνονται στις οθόνες CCTV».
Βίντεο που έχει κυκλοφορήσει στο διαδίκτυο καταγράφει τις προσπάθειες να αποκτήσουν πρόσβαση σε χαμηλότερα επίπεδα της φυλακής. Σε αυτό, διακρίνεται ένας άνδρας να χρησιμοποιεί κάτι σαν μακρύ στύλο για να γκρεμίσει έναν τοίχο, με αποτέλεσμα να αποκαλυφθεί ένας σκοτεινός χώρος από πίσω.
Άλλα πλάνα δείχνουν κρατούμενους να απελευθερώνονται – συμπεριλαμβανομένου ενός μικρού παιδιού που κρατείτο με τη μητέρα του. «Αυτός [ο Άσαντ] έχει πέσει. Μη φοβάστε» λέει μια φωνή στο βίντεο, προφανώς προσπαθώντας να καθησυχάσει τις γυναίκες ότι είναι πλέον ασφαλείς.
Βίντεο που επαληθεύτηκε από το AFP έδειχνε Σύρους να σπεύδουν να δουν αν οι συγγενείς τους ήταν μεταξύ εκείνων που απελευθερώθηκαν από τη Saydnaya, όπου χιλιάδες υποστηρικτές της αντιπολίτευσης λέγεται ότι βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν υπό το καθεστώς Άσαντ.
Syrians are still being broken out of #Assad’s infamous #Saydnaya prison — as each layer underground is being accessed with time.
Extraordinary scenes. pic.twitter.com/6g35z9nUGO— Charles Lister (@Charles_Lister) December 8, 2024
Οι δυνάμεις των ανταρτών έχουν σαρώσει όλη τη Συρία, απελευθερώνοντας κρατούμενους από κυβερνητικές φυλακές καθώς πήγαιναν.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, ο οποίος ξεκίνησε το 2011, οι κυβερνητικές δυνάμεις κρατούσαν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους σε στρατόπεδα κράτησης, όπου, σύμφωνα με ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα βασανιστήρια ήταν ανελέητα.
Μια φωτογραφία που δόθηκε στη δημοσιότητα στις 15 Μαΐου 2017 από το Υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών (DOS) και την DigitalGlobe, δείχνει μια δορυφορική εικόνα ενός κρεματορίου στο συγκρότημα των φυλακών Saydnaya, έξω από τη Δαμασκό της Συρίας
EPA
Το Σάββατο, η ισλαμιστική μαχητική οργάνωση Hayat Tahrir al-Sham (HTS) ανακοίνωσε ότι απελευθέρωσε περισσότερους από 3.500 κρατούμενους από τις στρατιωτικές φυλακές της Χομς, καθώς η ομάδα κατέλαβε την πόλη.
The loved ones of the prisoners are waiting in front of Saydnaya Prison#Syria pic.twitter.com/xUR6UkOhaP— Majd khalaf (@majdkhalaf1993) December 9, 2024
Η οργάνωση δημιουργήθηκε το 2012 με την ονομασία Μέτωπο αλ Νούσρα. Ήταν σύμμαχος της Αλ Κάιντα, αλλά αργότερα διέκοψε τους δεσμούς της – αν και οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και πολλές άλλες χώρες εξακολουθούν να τη θεωρούν θυγατρική της τζιχαντιστικής οργάνωσης.
Το 2016, η ομάδα πήρε το σημερινό της όνομα “HTS” και αργότερα συγχωνεύτηκε με άλλες παρατάξεις ανταρτών. Είναι η πιο σημαντική από πολλές ομάδες της αντιπολίτευσης που συμμετείχαν σε αυτή την τελευταία επίθεση.
Al-Jazeera reporting from inside Saydnaya prison, Damascus countryside.pic.twitter.com/cWUnULmO77— Rami (@RamiSafadi93) December 8, 2024
Καθώς οι αντάρτες εισέρχονταν στην πρωτεύουσα το πρωί της Κυριακής, η HTS ανακοίνωσε το «τέλος της εποχής της τυραννίας στη φυλακή της Saydnaya», η οποία έχει ταυτιστεί με βασανιστήρια της εποχής του Άσαντ.
Σε μια έκθεση του 2022, η οργάνωση ADMSP ανέφερε ότι η Saydnaya «ουσιαστικά έγινε στρατόπεδο θανάτου» μετά την έναρξη του εμφυλίου πολέμου.
Εκτιμάται ότι περισσότεροι από 30.000 κρατούμενοι είτε εκτελέστηκαν είτε πέθαναν λόγω βασανιστηρίων, έλλειψης ιατρικής περίθαλψης ή πείνας μεταξύ 2011 και 2018. Στην ίδια έκθεση, που επικαλείται μαρτυρίες των λίγων κρατουμένων που απελευθερώθηκαν, αναφέρεται ότι τουλάχιστον άλλοι 500 κρατούμενοι είχαν εκτελεστεί μεταξύ 2018 και 2021.
Το 2017, η Διεθνής Αμνηστία χαρακτήρισε τη Saydnaya ως «ανθρώπινο σφαγείο», σε μια έκθεση που ισχυριζόταν ότι οι εκτελέσεις είχαν εγκριθεί στα υψηλότερα επίπεδα της κυβέρνησης Άσαντ.
Η κυβέρνηση απέρριψε τότε τους ισχυρισμούς της Αμνηστίας ως «αβάσιμους» και «στερούμενους αλήθειας», επιμένοντας ότι όλες οι εκτελέσεις στη Συρία ακολουθούν τη δέουσα διαδικασία.
Βίντεο που επικαλείται το Reuters δείχνει αντάρτες να πυροβολούν την κλειδαριά της πύλης της φυλακής Saydnaya και να χρησιμοποιούν περισσότερα πυρά για να ανοίξουν κλειστές πόρτες που οδηγούν σε κελιά.
Άλλα πλάνα, τα οποία σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Reuters τραβήχτηκαν στους δρόμους της Δαμασκού, φαίνεται να δείχνουν πρόσφατα απελευθερωμένους κρατούμενους να τρέχουν στο δρόμο.
Σε αυτό, ένας από αυτούς ρωτάει έναν περαστικό τι συνέβη. «Ανατρέψαμε το καθεστώς» απαντά, προκαλώντας ενθουσιασμένο στον πρώην κρατούμενο.
Στη Saydnaya, τα βασανιστήρια, οι σεξουαλικές επιθέσεις και οι μαζικές εκτελέσεις ήταν η μοίρα χιλιάδων ανθρώπων, που οδηγούνταν εκεί από τη στιγμή που εξέφραζαν ανοιχτά την οποιαδήποτε διαφωνία τους με το καθεστώς. Πολλοί δεν ξαναβγήκαν ποτέ, με τις οικογένειές τους συχνά να μην γνωρίζουν για πολλά χρόνια αν ήταν ζωντανοί ή νεκροί.
Ένας από αυτούς που επέζησαν, ο Omar al-Shogre, μίλησε στο BBC την Κυριακή για όσα υπέστη κατά τη διάρκεια των τριών ετών φυλάκισης ως έφηβος. «Ξέρω τον πόνο, ξέρω τη μοναξιά και επίσης την απελπισία που νιώθεις επειδή ο κόσμος σε άφησε να υποφέρεις και δεν έκανε τίποτα γι’ αυτό».
«Ανάγκασαν τον ξάδελφό μου, τον οποίο αγαπούσα τόσο πολύ, να με βασανίζει και με αναγκάζουν να τον βασανίζω. Διαφορετικά, θα μας εκτελούσαν και τους δύο».
Ένα δίκτυο ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Συρία εκτιμά ότι περισσότεροι από 130.000 άνθρωποι έχουν τεθεί σε κράτηση υπό αυτές τις συνθήκες από το 2011.