H αστική ευγένεια ούτε έλειψε, ούτε όμως και περίσσεψε στην εναρκτήρια εκδήλωση του συνεδρίου του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Καραμανλής όπου συναντήθηκαν Κυριάκος Μητσοτάκης, Κώστας Καραμανλής και Αντώνης Σαμαράς.
Ο Πρωθυπουργός είχε μια γρήγορη χειραψία και με τους δύο πρώην.
Ο ένας τού ανταπέδωσε βιαστικά, εμφανώς ανόρεκτα, τον χαιρετισμό, ενώ ο άλλος ήταν απρόσμενα χαμογελαστός και ξαναχαιρετήθηκαν θερμότερα στο τέλος.
Και κάπως έτσι τελείωσε το πιο πρόσφατο επεισόδιο στο σίριαλ των σχέσεων των τριών το οποίο παρακολουθούν σε νεοδημοκρατικά και άλλα πηγαδάκια.
Το φινάλε του βέβαια δεν προμηνύει ένα happy end στο εσωκομματικό ζήτημα που προκαλεί η απόσταση ανάμεσά τους.
Ο Μητσοτάκης είναι ο μοναδικός πρωθυπουργός της Μεταπολίτευσης που βρέθηκε για κάποιο χρονικό διάστημα με δύο πρώην πρωθυπουργούς στην ΚΟ του.
Πλέον, μετά την αποχώρηση του Καραμανλή από τα κοινοβουλευτικά έδρανα, η συμπολίτευση έχει μόνο έναν.
Ωστόσο, τα προβλήματα που είθισται να ανακύπτουν από μια τέτοια συνύπαρξη – παραδοσιακά γεμάτη κόντρες, φανερές ή κρυφές, ασχέτως της κομματικής προέλευσης των προσώπων – δεν έχουν μειωθεί. Το αντίθετο.
Μέχρι πριν από λίγες ημέρες το μητσοτακικό Μαξίμου ακολουθούσε ένα ασυνήθιστο για τα ελληνικά δεδομένα μοντέλο διαχείρισής τους: απέφευγε τη ρήξη μπροστά σε ανοιχτά μικρόφωνα και τηλεοπτικές κάμερες.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα της προτιμώμενης μεθόδου είναι ο χειρισμός του Σαμαρά το 2019, όταν εκείνος δεν έκρυβε το ενδιαφέρον του για μια θητεία στην Κομισιόν.
Η κυβερνητική έδρα άφηνε να διαρρεύσει ότι οι ευρωπαϊκοί συσχετισμοί δεν ευνοούν την Ελλάδα στο κυνήγι μιας αντιπροεδρίας – του στόχου που οι διαρροές από το σαμαρικό περιβάλλον έθεταν ως προαπαιτούμενο για να μετακομίσει ένας πρώην πρωθυπουργός στις Βρυξέλλες. Αλλά τελικά ο Σχοινάς έγινε αντιπρόεδρος της Φον ντερ Λάιεν.
Για τον έτερο πρώην δεν είχαν χρειαστεί τόσο προσεκτικές και υπολογισμένες κινήσεις έως ότου ξεσπάσει το σκάνδαλο των υποκλοπών.
Δεν είχαν χρειαστεί επειδή εκείνος δεν έλυνε τόσο συχνά τη σιωπή του για να υπερασπιστεί τα κεντροδεξιά ιερά και όσια μέχρι τότε.
Στα τέλη του Αυγούστου του 2022 όμως σχολίασε την υπόθεση των παρακολουθήσεων λέγοντας «το θέμα είναι τόσο βαρύ και σοβαρό που δεν επιτρέπεται ούτε αντέχεται να μείνουν σκιές ιοβόλες για τη δημοκρατική ομαλότητα».
Οι αντιπολιτευόμενοι διάβασαν την ομιλία του σαν «μετωπική σύγκρουση» με το Μαξίμου, αλλά οι δικοί του έσπευσαν να ισχυριστούν ότι το χειρόγραφο δεν περιλάμβανε κάποια μομφή στην κυβέρνηση, αντίθετα αναφερόταν στα αυτονόητα.
Και από την κυβερνητική έδρα άδραξαν την ευκαιρία να πέσουν οι τόνοι, με έναν υπουργό Επικρατείας να σημειώνει ον δε ρέκορντ πως η κυβέρνηση συμφωνεί με όσα είπε ο Καραμανλής.
Οταν άρχισαν τα δείπνα, στα τέλη του 2022, έγινε εμφανές πως η τακτική του Μαξίμου έφτανε στα όριά της – τότε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απέκρουε τις σχετικές ερωτήσεις δηλώνοντας ότι η κυβέρνηση δεν σχολιάζει «κοινωνικές συναντήσεις».
Εκτοτε οι εντάσεις με τον Σαμαρά είναι συνεχείς.
Τα τελευταία δύο χρόνια παίρνει τ’ όπλο του με κάθε είδους αφορμή. Εχει ρίξει μπαλοθιές κατά του γονέα 1 και του γονέα 2 κι έχει πυροβολήσει επανειλημμένα την κυβέρνηση προκειμένου να διατηρήσει υψηλό το εθνικό φρόνημα στην προσέγγιση με την Τουρκία.
Το 2024 οι δύο πρώην φρόντισαν αρκετές φορές να εκπέμψουν το μήνυμα του συντονισμού τους.
Η σημαντικότερη ήταν η εκδήλωση στο Πολεμικό Μουσείο.
Μπορεί, αφού τελείωσε, η καραμανλική πλευρά να διεμήνυσε μέσω «κύκλων» ότι δεν συμφωνεί με ορισμένες ακραίες σαμαρικές εκφράσεις, αμφότεροι οι ομιλητές ωστόσο έθεσαν στη διάθεση του ακροατηρίου τις κόκκινες γραμμές τους στα ελληνοτουρκικά.
Η αντίδραση της κυβέρνησης ήταν το κλασικό πια «δεν σχολιάζουμε δηλώσεις ή ομιλίες πρώην πρωθυπουργών».
Η απόπειρα διαχωρισμού των δύο είχε αρχίσει από τότε πάντως. Το Μαξίμου ανεπίσημα αναγνώριζε στην τοποθέτηση Καραμανλή θεσμικότητα και κατηγορούσε τον Σαμαρά για ευθεία επίθεση σε μια γαλάζια κυβέρνηση.
Βέβαια, και οι δύο αγνόησαν την πρόσκληση που τους απηύθυνε ο Μητσοτάκης για το street party έξω από τα ιστορικά γραφεία της ΝΔ την ημέρα που το κόμμα πενηντάρισε. Εκεί, από το πόντιουμ, ο Πρωθυπουργός κάλεσε τους παρευρισκομένους να τιμήσουν όλους τους αρχηγούς, «παρόντες και απόντες».
Αυτή του η ατάκα εκλήφθηκε ως μπηχτή σε εκείνους που δεν πήγαν στη γιορτή της 4ης Οκτωβρίου.
Προτού καν βγει ο μήνας, η αλλαγή στον τρόπο διαχείρισης του Mεσσήνιου έγινε ξεκάθαρη.
Ο ίδιος ο Μητσοτάκης, τόσο από τις Βρυξέλλες όσο και από το κοινοβουλευτικό βήμα, απάντησε στην κριτική του με αιχμές.
Σχολίασε έμμεσα τη χειραψία και τα χαμόγελα με τον Νίκο Παππά και θύμισε πως διερευνητικές επαφές με τους γείτονες πραγματοποιήθηκαν και επί Σαμαρά – όπως και μια συνάντηση του τελευταίου με τον Ερντογάν.
Πρωθυπουργικοί συνεργάτες συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σαν ανόμοιες περιπτώσεις τους δύο πρώην – αποδίδοντάς τους διαφορετικό βάρος, επιχειρούν να θολώσουν την εικόνα του κοινού μετώπου που προβάλλεται.
Πλέον όμως ο χειρισμός τους δεν γίνεται πάντα με χειρουργική ακρίβεια. Ούτε από το παρασκήνιο. Ισως γιατί πλέον ο ένας από αυτούς φαίνεται πως έχει εξελιχθεί σε πρόβλημα αδιαχείριστο.