Μέση Ανατολή: Πόσο θα διαρκέσει η εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ; – Ο αντίκτυπος που θα έχει στην Γάζα

Χιλιάδες άνθρωποι επιστρέφουν στον Νότιο Λίβανο, μετά την έναρξη της εκεχειρίας μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, μια εκεχειρία που ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, είπε ότι «έχει σχεδιαστεί για να είναι μια μόνιμη παύση των εχθροπραξιών».

Η εκεχειρία «θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την αποκατάσταση της διαρκούς ηρεμίας και θα επιτρέψει στους κατοίκους και των δύο χωρών να επιστρέψουν με ασφάλεια στα σπίτια τους και στις δύο πλευρές της Μπλε Γραμμής», σύμφωνα με την κοινή δήλωση του Μπάιντεν και του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.

Ο Ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ δήλωσε ότι η κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο είναι σωστή και σημαντική και ότι πρέπει να εγγυηθεί την ασφάλεια των κατοίκων στο βόρειο Ισραήλ, αλλά πρόσθεσε ότι το Ισραήλ θα προστατεύσει τους πολίτες του «με κάθε τρόπο».

Η συμφωνία προβλέπει παύση των εχθροπραξιών για 60 ημέρες. Οι διαπραγματευτές το έχουν περιγράψει αυτό ως το θεμέλιο μιας διαρκούς εκεχειρίας. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι μαχητές της Χεζμπολάχ αναμένεται να υποχωρήσουν περίπου 40 χιλιόμετρα από τα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου, ενώ οι ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις θα αποσυρθούν από το λιβανέζικο έδαφος.

Η απόφαση 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με την οποία τερματίστηκε ο τελευταίος ολοκληρωτικός πόλεμος μεταξύ των δύο χωρών το 2006, αποτέλεσε τη βάση της συμφωνίας και οι διαπραγματεύσεις περιστράφηκαν κυρίως γύρω από την εφαρμογή της συνθήκης.

Με βάση την συμφωνία, ο Λίβανος θα εφαρμόσει μια πιο αυστηρή εποπτεία των κινήσεων της Χεζμπολάχ, νότια του ποταμού Λιτάνι της χώρας, για να αποτρέψει την εκεί ανασύνταξη των μαχητών της. Τα ειρηνευτικά στρατεύματα των Ηνωμένων Εθνών, ο στρατός του Λιβάνου και μια πολυεθνική επιτροπή θα επιφορτιστούν με την εποπτεία των κινήσεων της υποστηριζόμενης από το Ιράν οργάνωσης.

Το Ισραήλ έχει ξεκαθαρίσει ότι θα συνεχίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις σε περίπτωση παραβίασης της συμφωνίας.

Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός προαναγγέλλει την πολυπόθητη ανάπαυλα για τους αμάχους του Λιβάνου, εκατοντάδες από τους οποίους έχουν σκοτωθεί σε ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές, καθώς και για τους Ισραηλινούς, χιλιάδες από τους οποίους ζούσαν ως τώρα σε καταφύγια ή μακριά από τα σπίτια τους εν μέσω του καθημερινού καταιγισμού πυραύλων της Χεζμπολάχ.

Αλλά υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με το πόσο καιρό μπορεί να κρατήσει η εκεχειρία. Το Ισραήλ επιμένει ότι θα αναλάβει στρατιωτική δράση ως απάντηση σε οποιαδήποτε παραβίαση της συμφωνίας. Αυτό θα μπορούσε να αναζωπυρώσει τη σύγκρουση, θέτοντας σε κίνδυνο τις διπλωματικές προσπάθειες που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ.

Εν τω μεταξύ, η Χεζμπολάχ συμφώνησε να αποσύρει τις δυνάμεις της βόρεια του ποταμού Λιτάνι, περίπου 40 χιλιόμετρα από τα σύνορα Ισραήλ-Λιβάνου στο πιο απομακρυσμένο σημείο τους. Έκανε αυτή την παραχώρηση και το 2006, αλλά την παραβίασε, κατασκευάζοντας μια τεράστια υπόγεια υποδομή σε μια περιοχή όπου τα μέλη της αποτελούν μέρος του κοινωνικού ιστού. Το Ισραήλ παραβίασε επίσης τη συμφωνία του 2006 πραγματοποιώντας σχεδόν καθημερινές υπερπτήσεις στο Λίβανο.

Οι παραβιάσεις της εκεχειρίας επέτρεψαν στη Χεζμπολάχ να ενισχύσει σημαντικά τις δυνάμεις της, ενώ το Ισραήλ συνέλεξε πληροφορίες για την σιιτική οργάνωση, οι οποίες όπως αποδείχτηκε άλλαξαν τα δεδομένα στον πόλεμο του 2024.

Παρόλα αυτά, η εκεχειρία του 2006 κράτησε για σχεδόν δύο δεκαετίες, η μεγαλύτερη περίοδος ηρεμίας σε αυτή την πολιτική διαχωριστική γραμμή από τη δεκαετία του 1960.

Η υπογραφή της συμφωνίας του Λιβάνου είναι απίθανο να προσφέρει ανάπαυλα στους Παλαιστίνιους στη Γάζα, σύμφωνα με έναν περιφερειακό αναλυτή, σημειώνει το CNN. Μια συμφωνία Χεζμπολάχ-Ισραήλ «δεν σημαίνει τίποτα για τη Γάζα», δήλωσε στο αμερικανικό δίκτυο, πριν από την υπογραφή της συμφωνίας, ο HA Hellyer, ανώτερος συνεργάτης σε θέματα ασφάλειας στο Royal United Services Institute (RUSI) στο Λονδίνο.

«Δεν νομίζω ότι η σύναψη οποιασδήποτε συμφωνίας όσον αφορά τον Λίβανο είναι πιθανό να κάνει πιο πιθανή μια συμφωνία στη Γάζα», δήλωσε ο Hellyer, προσθέτοντας ότι δεν έχουν υπάρξει ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα εδώ και πολύ καιρό.

Περισσότεροι από 44.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα από την έναρξη του πολέμου πριν από ένα χρόνο, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της περιοχής. Τα αραβικά κράτη, τα Ηνωμένα Έθνη και οι οργανώσεις αρωγής έχουν επανειλημμένα ζητήσει τον τερματισμό της επίθεσης του Ισραήλ, η οποία έχει εκτοπίσει σχεδόν όλο τον πληθυσμό της Γάζας, που ξεπερνά τα 2 εκατομμύρια άτομα, και έχει ισοπεδώσει ολόκληρες γειτονιές.

Ωστόσο, ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στο CNN ότι μια συμφωνία με τη Χεζμπολάχ θα «έστελνε ένα μήνυμα στη Χαμάς» ότι το Ισραήλ και οι εταίροι του θα κάνουν τα πάντα για να εξασφαλίσουν μια συμφωνία που θα φέρει πίσω τους ομήρους που κρατούνται στη Γάζα.

«Αν έχουμε μια συμφωνία με τον Λίβανο, θα πέσουμε σαν τόνος τούβλων στη Χαμάς για να προσπαθήσουμε να πετύχουμε μια συμφωνία για τους ομήρους», δήλωσε ο Αμερικανός αξιωματούχος πριν από την υπογραφή της συμφωνίας, προσθέτοντας ότι το Ισραήλ πρέπει “να μετατρέψει αυτή τη στρατιωτική επιτυχία… σε στρατηγική επιτυχία”.

Ο Amos Hochstein, ο απεσταλμένος των ΗΠΑ που διαπραγματεύτηκε την κατάπαυση του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, λέει ότι πιστεύει ότι η συμφωνία αυτή θα βοηθήσει να ξεκλειδώσει μια συμφωνία για να σταματήσουν οι μάχες και στην Γάζα.

«Νομίζω ότι αυτή η χθεσινή συμφωνία ανοίγει δύο πόρτες», δήλωσε στην εκπομπή Newshour του BBC. «Η μία είναι για μια συμφωνία με τη Χαμάς για την απελευθέρωση των ομήρων και τον τερματισμό της σύγκρουσης. Και δεύτερον, αν το πετύχουμε αυτό, μια συμφωνία εξομάλυνσης μεταξύ του Ισραήλ και της Σαουδικής Αραβίας».

“From 4am we came straight to our houses.”
Residents in southern Beirut’s Dahiyeh neighbourhood celebrated news of a ceasefire between Israel and Hezbollah that went into effect at 4am on Wednesday. It follows over a year of fighting in which at least 3,768 Lebanese were killed. pic.twitter.com/0EywB0XV6a
— Middle East Eye (@MiddleEastEye) November 27, 2024