-Είναι γενική διαπίστωση ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας νέας εποχής στα πολιτικά πράγματα της χώρας. Δεν μιλάμε για αλλαγές κυβερνήσεων και τέτοια βαρύγδουπα. Αντιθέτως, κυβερνητικά υπάρχει μια σταθερότητα αξιομνημόνευτη τα τελευταία χρόνια και με ισχυρή λαϊκή εντολή. Μιλάμε όμως για ένα νέο σκηνικό, που είναι ικανό να στρώσει μια νέα πολιτική κατάσταση για τη χώρα. Αναγκαστικά όλο αυτό περνάει μέσα από τα πρόσωπα. Αν θα έπρεπε να είναι έτσι ή όχι είναι άλλη κουβέντα. Όμως έτσι λειτουργεί η πολιτική στη συνείδηση του ψηφοφόρου ακόμα.
-Με αυτά που έχουμε ως δεδομένα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται ως κυρίαρχος και ικανός να πετύχει και μια τρίτη συνεχόμενη θητεία. Για να το πετύχει όμως έχει τρία πολύ σκληρά χρόνια διακυβέρνησης μπροστά του. Και είναι σκληρά, διότι η επόμενη εκλογική αναμέτρηση θα είναι η πλέον δύσκολη αν δεν αλλάξουν κάποια πράγματα, ανεξαρτήτως αν απέναντί του έχει μια αποδυναμωμένη αντιπολίτευση. Το στοίχημά του είναι να πετύχει μια έστω οριακή αδυναμία. Για να φτάσει σε ένα τέτοιο σημείο (δημοσκοπικά πλέον απέχει πολύ) θα πρέπει να κάνει πολύ στοχευμένες κινήσεις πολιτικά, διότι δεν του αρκεί η εδραίωση στη συνείδηση της πλειοψηφίας ότι είναι μονόδρομος η επιλογή του εάν θέλουμε στη χώρα τα αυτονόητα (σταθερότητα κτλ.). Έχει αγκάθια, τα οποία δεν περιορίζονται, αλλά πολλαπλασιάζονται. Αφήνω κατά μέρος τις κυβερνητικές πρακτικές. Αυτές αξιολογούνται από τους πολίτες και ίσως να είναι στο σωστό δρόμο η κυβέρνηση, που με ορίζοντα την τριετία μπορεί να έχει ικανοποιημένους πολλούς μεταξύ των οποίων και κάποιους που σήμερα γκρινιάζουν ή είναι και στα κάγκελα. Το ζητούμενο είναι ότι υπάρχει το αγκάθι της διαρροής ψηφοφόρων προς τα πολύ δεξιά, το αγκάθι της δεξιάς πτέρυγας της ΝΔ, που σήμερα προσωποποιεί το Μέγαρο Μαξίμου στον Αντώνη Σαμαρά, αλλά και ο προσανατολισμός της κυβέρνησης στο πολιτικό τόξο. Ο κ. Μητσοτάκης κατάφερε όλα αυτά τα χρόνια να διευρύνει τη ΝΔ. Προς το κέντρο, καλύπτοντας μάλιστα την κοινωνική ατζέντα της κεντροαριστεράς με επάρκεια. Έμεινε κενό στα δεξιά και πλέον εκεί έχει διαμορφωθεί ένας νέος πολιτικός κόσμος, με τον οποίο χωρίζει άβυσσος τόσο τον πρωθυπουργό, όσο και τη ΝΔ, όπως αυτή διαμορφώθηκε τα τελευταία χρόνια, μετά την προεδρία του κ. Σαμαρά. Ο πρωθυπουργός σήμερα μπορεί μόνο να συγκρατήσει ψηφοφόρους της ΝΔ που φλερτάρουν με εκείνο το χώρο. Να γεφυρώσει την απόσταση δεν νομίζω καν να το επιθυμεί. Επίσης, δύσκολα θα προστρέξει σε ευκαιριακές συνεργασίας χάριν της καρέκλας. Δεν είναι Τσίπρας ο Μητσοτάκης, αλλά αυτό πρέπει να το κάνει ξεκάθαρο μέχρι τις επόμενες εθνικές εκλογές. Γιατί αν αφήσει να παίζει το ενδεχόμενο ετερόκλητων συμμαχιών για τον σχηματισμό κυβέρνησης στο μέλλον, αποδυναμώνεται περαιτέρω. Ήδη νομίζω ότι αυτή η επιχείρηση έχει αρχίσει. Η στάση του στη Βουλή το απέδειξε. Ο κ. Μητσοτάκης ρίχνει κόκκινες γραμμές κι όχι γέφυρες αυτή την περίοδο. Κι αυτό ίσως να λειτουργήσει ως πλεονέκτημα, εάν ο στόχος είναι ακόμα μια αυτοδυναμία… Πρώτο δυνατό crash test προβλέπεται στην ψήφιση του προϋπολογισμού.
-Επίσης η ρευστότητα στην κεντροαριστερά δεν θα συνεχιστεί για πολύ. Σε ένα χρόνο από σήμερα η νέα κατάσταση πιθανότατα θα έχει διαμορφωθεί. Όσοι βλέπουν ξεκάθαρες καταστάσεις νωρίτερα πιθανολογώ ότι βιάζονται. Το αντίπαλον δέος στον κ. Μητσοτάκη μπορεί να δίνει μάχη με το χρόνο, πλην όμως δεν μπορεί να διαμορφωθεί μέσα από βεβιασμένες κινήσεις. Θέλει πολιτική πλατφόρμα, που δεν υπάρχει. Θέλει πειθώ και κυβερνητική προοπτική, που δεν υπάρχει. Αρχίζει λοιπόν από το πρόσωπο, που πρέπει να υπάρξει. Από τον νέο χρόνο θα γνωρίζουμε πλέον τι γίνεται με τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και πώς διαμορφώνεται εκεί η κατάσταση. Νωρίτερα δύσκολα. Το στοίχημα δεν είναι πια αν μπορεί το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να το γυρίσει και να έχει αντίστοιχη απήχηση σε τρία χρόνια από σήμερα. Το στοίχημα είναι να μη διαλυθεί σε μικρά κομμάτια, χωρίς την παραμικρή ελπίδα κυβερνησιμότητας, ούτε καν μέσω συνεργασιών. Αν και κάτι τέτοιο μοιάζει πλέον με ένα θαύμα, δεν έχει εγκαταλειφθεί ως προοπτική, τουλάχιστον από ένα κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ. Αν όμως αυτό είναι το καλό σενάριο για τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ ή το κακό, θα έλεγα να κρατήσουμε μικρό καλάθι. Η ουσία είναι ότι σήμερα μιλάμε για μια αποσύνθεση της Αριστεράς, που παλεύει να σταθεί στα πόδια της και να έχει μια επαρκή λαϊκή απήχηση. Ο δρόμος της εσωστρέφειας είναι μονόδρομος ως αποτέλεσμα της πεισματικής άρνησης όλα τα προηγούμενα χρόνια, μετά τη διακυβέρνηση της χώρας, να προχωρήσει σε μια αυτοκριτική. Τα προβλήματα κρύφτηκαν για πολλά χρόνια κάτω από το χαλί και τώρα βγήκαν όλα στη φόρα. Ανεμοσκορπίσματα από τα οποία κάτι νέο θα προκύψει. Μέχρι όμως αυτό το νέο να εδραιωθεί στη συνείδηση της κοινωνίας, στην κοινωνική πλειοψηφία θα περάσει πολύς καιρός. Η τριετία δεν αρκεί. Ούτε καν με συμμετοχή σε μια κυβέρνηση συνεργασίας… Και τα εγχειρήματα διεκδίκησης της κοινωνικής πλειοψηφίας ακόμα είναι υπό διαμόρφωση, με την πολυφωνία να μπερδεύει τον κόσμο και τις περιοδείες των υποψήφιων ηγετών να την επιτείνουν.
-Ένα βήμα πιο μπροστά βρίσκεται το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής. Ακριβώς επειδή για το συγκεκριμένο κόμμα ο καιρός αυτός έχει περάσει πια και ήταν όντως πολύς. Για να φτάσει το ΠΑΣΟΚ στη σημερινή καλύτερη θέση σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν χρειάστηκε να παλέψει με τους δαίμονές του, να ξεφορτώσει αρκετό πολιτικό προσωπικό του παρελθόντος, να σηκώσει το χαλί και να αναμετρηθεί με τη σκληρή πραγματικότητα. Δεν είναι και πάλι όλα ρόδινα στο ΠΑΣΟΚ. Αντιθέτως ο αναβαπτισμένος εσωκομματικά, Νίκος Ανδρουλάκης, ήρθε η ώρα να αποδείξει ότι το κόμμα του έχει διαφορετική απάντηση στα προβλήματα της κοινωνίας από τις απαντήσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Κι αυτό απαιτεί πολιτική πλατφόρμα, που είναι εντελώς διαφορετική από το ΠΑΣΟΚ του παρελθόντος, το οποίο κυβέρνησε τη χώρα. Πρέπει να καλλιεργήσει στον κόσμο την ελπίδα για κάτι καλύτερο. Και για να το πετύχει πρέπει αφενός να παρουσιάσει ένα συγκεκριμένο κυβερνητικό πρόγραμμα, να πάψει να συμπεριφέρεται με στείρο αντιπολιτευτικό τρόπο, αλλά να δώσει στον κόσμο την εικόνα (και την ουσία) της υπεύθυνης πολιτικής δύναμης και να γίνει πιο ελκυστικό. Να αλλάξει πρόσωπο και ύφος ο κ. Ανδρουλάκης δεν είναι ζητούμενο. Είπαμε παίζουν ρόλο τα πρόσωπα, αλλά τη δύναμη σου τη δίνει η πολιτική ουσία. Πού θα σταθεί το ΠΑΣΟΚ πολιτικά το περιμένουμε. Η απάντηση «κέντρο» δεν αρκεί. Και δεν είναι και εύκολο, από τη στιγμή που ένα σημαντικό μέρος της κεντρώας και της κεντροαριστερής ατζέντας το καλύπτει ήδη η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Η πολιτική αυτονομία αναγνωρίστηκε ως ανάγκη, αλλά πρέπει να εδραιωθεί και στη συνείδηση της κοινωνίας. Γι’ αυτό και είναι πιο εξωστρεφής πλέον η τακτική Ανδρουλάκη. Περιοδείες σε όλη τη χώρα που συνεχίζονται παρά το τέλος της προεκλογικής περιόδου και την αναμονή της νέας σε τρία χρόνια. Δεν είναι τυχαίο…