Από τα Χριστούγεννα του ’89 μέχρι το φθινόπωρο του ’90 εξελίχθηκε μια οργιώδης διπλωματική και πολιτική διαδικασία που τα αποτελέσματά της φαίνονται στην ολότητά τους πλέον μόλις σήμερα, σχεδόν σαράντα χρόνια μετά: ήταν η περίοδος που κατέληξε, στις 3 Οκτωβρίου 1990, στην επανένωση της Γερμανίας έχοντας ξεκινήσει από την Πτώση του Τείχους. Ηδη από τότε, πάρα πολλοί κάτοικοι των πρώην «ανατολικών κρατιδίων», αναλύοντας πώς έδειχνε ότι θα εξελισσόταν μια διαδικασία που τελικά αποδείχθηκε σε ελάχιστο χρόνο πράγματι τέτοια, δεν μιλούσαν πλέον για «επανένωση» αλλά για «προσάρτηση». Εμείς εδώ, βέβαια, δεν είχαμε ιδέα τι συνέβαινε: όχι μόνον επειδή είμαστε έτσι κι αλλιώς μονίμως το… κέντρο του κόσμου, αλλά και επειδή την ίδια εποχή η ελληνική πολιτική ζωή φλεγόταν. Αλλωστε, ο κόσμος μας είναι πάντα τόσο απλός: για ό,τι κακό συμβεί, ή… θα συμβεί, φταίνε έτσι κι αλλιώς οι Αμερικανοί… Η Μάργκαρετ Θάτσερ όμως, που έβλεπε τα πράγματα κάπως διαφορετικά, προσπαθούσε με πάθος να πείσει τον Φρανσουά Μιτεράν να μην αποδεχθεί την άνευ όρων γερμανική επανένωση γιατί σε σύντομο χρόνο, έλεγε, με την οικονομική ισχύ τους οι Γερμανοί θα κυβερνούν την Ευρώπη. Εκείνος της απαντούσε ότι αυτό δεν θα συνέβαινε επειδή η Γαλλία «έχει τον… πολιτισμό!» (λες και η Γερμανία δεν έχει)… Το ποιος δικαιώθηκε, είναι γνωστό από καιρό. Εκείνο όμως που σπέρνει τον τρόμο δεν είναι το «ποιος», αλλά το «πώς».
